พระราชพงษาวดาร ฉบับพระราชหัดถเลขา (2455)/ภาค 1/สารบานเรื่อง
ไปยังการนำทาง
ไปยังการค้นหา
สารบานเรื่อง
| สร้างกรุงศรีอยุธยา | น่า | ๑ | ||
| สร้างพระที่นั่งไพฑูริย์มหาปราสาท | " | ๑ | ||
| สร้างพระที่นั่งไพชยนต์มหาปราสาท | " | ๑ | ||
| สร้างพระที่นั่งไอสวรรย์มหาปราสาท | " | ๑ | ||
| ให้พระบรมราชาพี่พระมเหษีครองเมืองสุพรรณบุรี | " | ๑ | ||
| ให้พระราเมศวรราชโอรสครองเมืองลพบุรี | " | ๑ | ||
| ชื่อเมืองประเทศราชขึ้นกรุงศรีอยุทธยา | " | ๑ | ||
| ให้พระราเมศวรไปตีกรุงกัมพูชา | " | ๑ | ||
| ให้สมเด็จพระบรมราชาธิราชไปตีกรุงกัมพูชา | " | ๒ | ||
| ถวายตำหนักเวียงเหล็กเปนวัดพุทไธสวรรย์ | " | ๒ | ||
| สร้างวัดป่าแก้ว | " | ๒ | ||
| สมเด็จพระรามาธิบดีสวรรคต | " | ๒ | ||
| สมเด็จพระบรมราชาธิราชชิงราชสมบัติ | น่า | ๓ | ||
| เสด็จไปเอาเมืองฝ่ายเหนือ | น่า | ๓ | ||
| ได้เมืองเหนือทั้งปวง | " | ๓ | ||
| เสด็จไปเอาเมืองนครพังคา เมืองแซงเซรา | " | ๓ | ||
| เสด็จไปเอาเมืองชากังราว ครั้งที่ ๑ | " | ๓ | ||
| สร้างพระศรีรัตนมหาธาตุ | " | ๓ | ||
| เสด็จไปเอาเมืองพิศณุโลก | " | ๓ | ||
| เสด็จไปเอาเมืองชากังราว ครั้งที่ ๒ | " | ๔ | ||
| เสด็จไปเอาเมืองชากังราว ครั้งที่ ๓ | " | ๔ | ||
| เสด็จไปเอาเมืองเชียงใหม่ | " | ๔ | ||
| ได้เมืองนครลำปาง | " | ๔ | ||
| สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๑ สวรรคต | " | ๔ | ||
| พระราเมศวรจับพระเจ้าทองจันทร์ปลงพระชนม์ | น่า | ๔ | ||
| เสด็จไปตีเมืองเชียงใหม่ | น่า | ๔ | ||
| ได้เมืองเชียงใหม่ | " | ๕ | ||
| เสด็จกลับ ทำพิธีประเวศพระนคร ครั้งที่ ๑ | " | ๖ | ||
| ส่งเชลยเชียงใหม่ไปไว้หัวเมืองชายทเล | น่า | ๖ | ||
| สร้างวัดมหาธาตุ | " | ๖ | ||
| เฉลิมพระราชมณเฑียร | " | ๖ | ||
| พระยากัมพูชามาตีเมืองชลบุรี | " | ๖ | ||
| เสด็จไปตีกรุงกัมพูชา | " | ๖ | ||
| ได้กรุงกัมพูชา | " | ๖ | ||
| เสด็จกลับ ทำพิธีประเวศพระนคร | " | ๗ | ||
| ญวนมารบ รักษากรุงกัมพูชายาก จึงให้กวาดครัวขอม | ||||
| มาสู่พระนคร | " | ๗ | ||
| สร้างวัดภูเขาทอง | " | ๗ | ||
| สมเด็จพระราเมศวรสวรรคต | " | ๗ | ||
| เจ้าพระยามหาเสนาเปนขบถ | น่า | ๗ | ||
| พระนครอินทรเข้ามาจากสุพรรณ ชิงราชสมบัติ | " | ๗ | ||
| ให้สมเด็จพระเจ้ารามไปอยู่เมืองปทาคูจาม | น่า | ๗ | ||
| เมืองเหนือเปนจลาจล | " | ๘ | ||
| เสด็จขึ้นไปปราบเมืองเหนือถึงเมืองพระบาง | " | ๘ | ||
| ตั้งลูกหลวงครองเมืองสุพรรณ เมืองแพรกศรีราชา | ||||
| แลเมืองไชยนาท | น่า | ๘ | ||
| สมเด็จพระอินทราชาธิราชสวรรคต | " | ๘ | ||
| เจ้าอ้ายพระยา เจ้ายี่พระยา ชิงราชสมบัติกัน | " | ๘ | ||
| เจ้าสามพระยาได้ราชสมบัติ | " | ๘ | ||
| สร้างวัดราชบุรณะ | น่า | ๘ | ||
| ก่อพระเจดีย์ตรงที่เจ้าอ้าย เจ้ายี่ ชนช้าง | " | ๙ | ||
| เสด็จไปกรุงกัมพูชา (พระนครหลวง) | " | ๙ | ||
| ได้กรุงกัมพูชา | " | ๙ | ||
| ขนรูปสัตวของโบราณมาจากกรุงกัมพูชา | " | ๙ | ||
| สร้างวัดมเหยงค์ | " | ๙ | ||
| ตั้งพระราเมศวรราชโอรสไปครองเมืองพิศณุโลก | " | ๙ | ||
| ไฟไหม้พระราชมณเฑียร | " | ๙ | ||
| ไฟไหม้พระที่นั่งตรีมุข | " | ๙ | ||
| เสด็จไปตีเมืองเชียงใหม่ ครั้งที่ ๑ | " | ๙ | ||
| เสด็จไปตีเมืองเชียงใหม่ ครั้งที่ ๒ | " | ๙ | ||
| ได้เมืองเชียงใหม่ | " | ๙ | ||
| สมเด็จพระบรมราชาธิราชสวรรคต | " | ๙ | ||
| ย้ายพระราชวังมาตั้งริมน้ำ | น่า | ๑๐ | ||
| สร้างพระที่นั่งเบญจรัตนปราสาท | " | ๑๐ | ||
| สร้างพระที่นั่งสรรเพชญ์ปราสาท | " | ๑๐ | ||
| ตั้งตำแหน่งอรรคมหาเสนาแลจตุสดมภ์ | " | ๑๐ | ||
| ตั้งตำแหน่งศักดินา | " | ๑๐ | ||
| สร้างวัดพระราม | " | ๑๐ | ||
| คนออกทรพิศม์ตายมาก | " | ๑๐ | ||
| แต่งทัพไปตีเมืองมะละกา | " | ๑๐ | ||
| แต่งทัพไปตีเมืองศรีสพเถิน เสด็จหนุนทัพไปถึงบ้านโคน | " | ๑๐ | ||
| เข้าแพง | " | ๑๐ | ||
| หล่อรูปพระโพธิสัตว ๕๕๐ ชาติ | " | ๑๐ | ||
| สร้างวัดจุฬามณี (ที่เมืองพิศณุโลก) | " | ๑๐ | ||
| พระยาชะเลียงขบถ เอาครัวไปขึ้นเชียงใหม่ | " | ๑๐ | ||
| พระยาชะเลียงนำทัพเชียงใหม่มาตีเมืองเหนือ | " | ๑๑ | ||
| สมเด็จพระบรมไตรโลกนารถกับพระอินทราชา | ||||
| รบทัพเชียงใหม่ที่เมืองกำแพงเพ็ชร | " | ๑๑ | ||
| พระอินทราชาชนช้างด้วยหมื่นนคร | " | ๑๑ | ||
| สร้างวิหารวัดจุฬามณี | น่า | ๑๑ | ||
| สมเด็จพระบรมไตรโลกนารถทรงผนวชที่วัดจุฬามณี | " | ๑๑ | ||
| สมเด็จพระบรมไตรโลกนารถสวรรคต | " | ๑๑ | ||
| มหาราชเชียงใหม่ชิงราชสมบัติกับท้าวลูก | ||||
| (ท้าวลก คือ ติโลกราช) | น่า | ๑๑ | ||
| ได้ช้างเผือกพัง | " | ๑๑ | ||
| สมภพ (พระบรมราชา) พระราชโอรส | " | ๑๑ | ||
| เสด็จไปเมืองชะเลียง | " | ๑๑ | ||
| ตั้งเมืองนครไทย | " | ๑๒ | ||
| พระราชทานอภิเศกพระยาเมืองขวาเปนพระยาล้านช้าง | " | ๑๒ | ||
| ฉลองพระศรีรัตนมหาธาตุ | " | ๑๒ | ||
| พระบรมราชาราชโอรสทรงผนวช (สามเณร) | " | ๑๒ | ||
| ตั้งพระบรมราชาเปนพระมหาอุปราช | " | ๑๒ | ||
| มหาราชเชียงใหม่ท้าวลูกพิราไลย | " | ๑๒ | ||
| พระบรมราชาเสด็จไปตีเมืองทวาย | " | ๑๒ | ||
| แรกก่อกำแพงเมืองพิไชย | " | ๑๒ | ||
| สมเด็จพระอินทราชาสวรรคต | " | ๑๒ | ||
| ประดิษฐานพระอัฐิสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถแลสมเด็จ | ||||
| พระอินทราชาในมหาสถูป (วัดพระศรีสรรเพชญ์) | น่า | ๑๓ | ||
| ทำพระราชพิธีเบญจาเพศ เล่นการดึกดำบรรพ์ | " | ๑๓ | ||
| ทำพระราชพิธีปฐมกรรม | " | ๑๓ | ||
| หล่อพระพุทธรูปศรีสรรเพชญ์ | " | ๑๓ | ||
| สร้างพระวิหารวัดศรีสรรเพชญ์ | " | ๑๓ | ||
| ทำตำราพิไชยสงคราม | " | ๑๓ | ||
| แรกทำสารบาญชี | " | ๑๓ | ||
| ชำระคลองสำโรงไปศีศะจรเข้ | " | ๑๓ | ||
| ชำระคลองทับนางไปปากน้ำเจ้าพระยา | " | ๑๓ | ||
| ขุดได้เทวรูปโบราณ สร้างศาลไว้ที่เมืองพระประแดง | " | ๑๓ | ||
| เกิดเหตุเรื่องบัตรสนเท่ห์ ให้ฆ่าขุนนางมาก | " | ๑๔ | ||
| น้ำน้อย เข้าตายฝอย | " | ๑๔ | ||
| ตั้งพระอาทิตยวงษ์ราชโอรสเปนพระมหาอุปราชครองเมือง | ||||
| พิศณุโลก | " | ๑๔ | ||
| สมเด็จพระรามาธิบดีสวรรคต | " | ๑๔ | ||
| สมเด็จพระบรมราชามหาพุทธางกูรสวรรคต | น่า | ๑๔ | ||
| พระไชยราชาปลงพระชนม์สมเด็จพระรัฏฐาธิราช | น่า | ๑๕ | ||
| แรกให้พูนดินวัดชีเชียง | น่า | ๑๕ | ||
| เสด็จไปเชียงกราน | " | ๑๕ | ||
| เสด็จไปตีเมืองเชียงใหม่ ครั้งที่ ๑ | " | ๑๕ | ||
| ไฟไหม้ใหญ่ในพระนคร | " | ๑๕ | ||
| เสด็จไปตีเมืองเชียงใหม่ ครั้งที่ ๒ | " | ๑๖ | ||
| สมเด็จพระไชยราชาธิราชสวรรคต | " | ๑๖ | ||
| พระเทียรราชาออกทรงผนวช | น่า | ๑๗ | ||
| มีช้างบำรูงา | " | ๑๗ | ||
| ท้าวศรีสุดาจันทร์เปนชู้กับพันบุตรศรีเทพ | " | ๑๗ | ||
| ตั้งพันบุตรศรีเทพเปนขุนวรวงษาว่าราชการแผ่นดิน | " | ๑๘ | ||
| ราชาภิเศกขุนวรวงษาธิราช | น่า | ๑๙ | ||
| ขุนวรวงษาธิราชปลงพระชนม์สมเด็จพระแก้วฟ้า | " | ๑๙ | ||
| ขุนพิเรนทรเทพกับข้าราชการคิดถวายราชสมบัติแก่พระเทียรราชา | " | ๑๙ | ||
| พระเทียรราชาเสี่ยงเทียน | " | ๒๐ | ||
| ขุนพิเรนทรเทพกับข้าราชการกำจัดขุนวรวงษาธิราชกับท้าว | ||||
| ศรีสุดาจันทร์ | " | ๒๓ | ||
| ถวายราชสมบัติแก่พระเทียรราชา | " | ๒๓ | ||
| ราชาภิเศกสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ | น่า | ๒๔ | ||
| ตั้งขุนพิเรนทรเทพเปนพระมหาธรรมราชา | " | ๒๔ | ||
| พระราชทานพระวิสุทธิกระษัตรีราชธิดาเปนมเหษีพระมหา | ||||
| ธรรมราชา | " | ๒๕ | ||
| ปูนบำเหน็จข้าราชการที่กำจัดขุนวรวงษาธิราช | " | ๒๕ | ||
| ศึกหงษาวดี ครั้งที่ ๑ พระเจ้าหงษาวดีตเบงชเวตี | ||||
| หรือสุวรรณเอกฉัตร ยกมาถึงกรุงฯ แล้วกลับ | " | ๒๖ | ||
| พระยาลแวกยกมาตีเมืองปาจิณบุรี | " | ๒๗ | ||
| ถวายวังเดิมสร้างเปนวัดวังไชย | " | ๒๗ | ||
| ทำพระราชพิธีปฐมกรรมที่ตำบลท่าแดง | " | ๒๗ | ||
| เสด็จไปตีเมืองลแวก | " | ๒๘ | ||
| พระยาลแวกยอมแพ้ ถวายนักพระสุโท นักพระสุทัน ราชบุตร | น่า | ๒๘ | ||
| แปลงเรือแซเปนเรือไชยแลเรือศีศะสัตว | " | ๒๙ | ||
| ทำพระราชพิธีมัธยมที่ไชยนาทบุรี | " | ๒๙ | ||
| ได้ช้างเผือกพลายเมืองกาญจนบุรีชื่อ พระคเชนทโรดม | " | ๒๙ | ||
| แต่งกองทัพให้นักพระสุทันไปรบญวนที่เมืองลแวก | " | ๓๐ | ||
| ไฟไหม้ในพระราชวัง | " | ๓๐ | ||
| ทำพระราชพิธีอาจาริยาภิเศก | " | ๓๐ | ||
| ทำพระราชพิธีอินทราภิเศก | " | ๓๐ | ||
| พระราชทานสัตตสดกมหาทาน | " | ๓๐ | ||
| ทัพหงษาวดี ครั้งที่ ๒ พระเจ้าหงษาวดีสุวรรณเอกฉัตร | ||||
| ยกมาตีกรุง | " | ๓๑ | ||
| ขุดคลองมหานาค | " | ๓๒ | ||
| สมเด็จพระมหาจักรพรรดิชนช้างกับพระเจ้าแปร | " | ๓๕ | ||
| สมเด็จพระสุริโยไทยชนช้างสิ้นพระชนม์ | " | ๓๕ | ||
| พระมหาธรรมราชายกทัพเมืองเหนือลงมาตั้งที่เมืองไชยนาท | " | ๓๘ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีขัดเสบียง ยกกองทัพกลับทางเหนือ | " | ๔๐ | ||
| พระราเมศวร พระมหินทราธิราช พระสุนทรสงคราม | ||||
| ยกกองทัพตามพระเจ้าหงษาวดี | " | ๔๑ | ||
| ทัพพระเจ้าแปรตีทัพน่าพระมหาธรรมราชาแตกที่เมืองอินทบุรี | " | ๔๓ | ||
| พระมหาธรรมราชายกหนีทัพหงษาวดี | " | ๔๓ | ||
| มอญจับพระราเมศวรกับพระมหินทราธิราชได้ | " | ๔๔ | ||
| สมเด็จพระมหาจักรพรรดิให้ข้าหลวงขึ้นไปขอพระราเมศวร | ||||
| พระมหินทราธิราช | น่า | ๔๕ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีขอช้างพลายศรีมงคล พลายมงคลทวีป | " | ๔๖ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีคืนช้างพลายศรีมงคล พลายมงคลทวีป | " | ๔๗ | ||
| พระมหาธรรมราชาลงมาเฝ้า | " | ๔๗ | ||
| ทำการพระศพสมเด็จพระสุริโยไทย | " | ๔๗ | ||
| สร้างวัดสบสวรรค์ | " | ๔๗ | ||
| ตั้งบ้านท่าจีนเปนเมืองสาครบุรี | " | ๔๗ | ||
| ตั้งบ้านตลาดขวัญเปนเมืองนนทบุรี | " | ๔๗ | ||
| ตั้งเมืองนครไชยศรี | " | ๔๗ | ||
| รื้อกำแพงเมืองลพบุรี เมืองนครนายก เมืองสุพรรณบุรี | " | ๔๘ | ||
| พิจารณาเลขสังกัดสมพรรค์ | " | ๔๘ | ||
| พระศรีศิลป์เปนขบถ | " | ๔๘ | ||
| ได้ช้างเผือกพลายที่ตำบลไทรย้อยชื่อ พระรัตนากาศ | " | ๔๙ | ||
| ได้ช้างเผือกพลายเมืองเพ็ชรบุรีชื่อ พระแก้วทรงบาศ | " | ๕๐ | ||
| ได้ช้างเผือกแม่ลูกที่ตำบลป่ามหาโพธิ์ | " | ๕๐ | ||
| ได้ช้างเผือกพลายที่ป่าทเลชุบศรชื่อ พระบรมไกรสร | " | ๕๐ | ||
| ได้ช้างเผือกพลายที่ตำบลป่าน้ำทรงชื่อ พระสุริยกุญชร | " | ๕๐ | ||
| ถวายพระนามพระเจ้าช้างเผือกเพิ่มในท้ายพระนามเดิม | " | ๕๐ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีกยอดินนรทา หรือกฤษดานุรุทธ | ||||
| ให้มาขอช้างเผือก ไม่ได้ | " | ๕๐ | ||
| กองทัพหงษาวดียกมารบ ครั้งที่ ๓ พระเจ้าหงษาวดี | ||||
| ยกทัพหลวงมา | น่า | ๕๓ | ||
| พระเจ้าหงษาวดียกไปติดเมืองพิศณุโลก | " | ๕๕ | ||
| พระมหาธรรมราชายอมแพ้แก่พระเจ้าหงษาวดี | " | ๕๖ | ||
| สมเด็จพระมหาจักรพรรดิยอมทำไมตรี | " | ๖๑ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีขอช้างเผือก ๔ ช้างกับพระราเมศวร | ||||
| พระยาจักรี พระสุนทรสงคราม ได้แล้วยกทัพกลับไป | " | ๖๒ | ||
| พระยาตานีเข้ามาช่วยราชการทัพ กลับเปนขบถ | " | ๖๓ | ||
| (พระไชยเชษฐา) พระเจ้ากรุงศรีสัตนาคนหุตทูลขอพระเทพ | ||||
| กษัตรีย์เปนพระมเหษี | " | ๖๓ | ||
| พระมหาจักรพรรดิส่งพระแก้วฟ้าไปแทนพระเทพกษัตรีย์ | " | ๖๔ | ||
| พระเจ้ากรุงศรีสัตนาคนหุตคืนพระแก้วฟ้า | " | ๖๕ | ||
| ส่งพระเทพกษัตรีย์ไปล้านช้าง | " | ๖๕ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีคิดกับพระมหาธรรมราชาแย่งพระเทพกษัตรีย์ | ||||
| ไปหงษาวดี | " | ๖๖ | ||
| สมเด็จพระมหาจักรพรรดิละราชสมบัติ เสด็จออกไปอยู่วังหลัง | น่า | ๖๖ | ||
| สมเด็จพระมหาจักรพรรดิเสด็จขึ้นไปปฏิสังขรณ์พระมหาธาตุ | ||||
| เมืองลพบุรี | " | ๖๗ | ||
| สมเด็จพระมหินทราธิราชเกิดวิวาทกับพระมหาธรรมราชา | น่า | ๖๗ | ||
| สมเด็จพระมหินทราธิราชให้พระเจ้ากรุงศรีสัตนาคนหุต | ||||
| ยกมาตีเมืองพิศณุโลก แลส่งพระยาสีหราชเดโช | ||||
| กับพระท้ายน้ำขึ้นไปเปนไส้ศึก | " | ๖๗ | ||
| กองทัพกรุงศรีสัตนาคนหุตยกมาตีเมืองพิศณุโลก | " | ๖๘ | ||
| สมเด็จพระมหินทราธิราชยกทัพเรือขึ้นไปเมืองพิศณุโลก | " | ๖๘ | ||
| พระมหาธรรมราชาเผาทัพเรือสมเด็จพระมหินทราธิราช | " | ๖๙ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีให้มาช่วยเมืองพิศณุโลก | " | ๗๐ | ||
| กองทัพกรุงศรีสัตนาคนหุตถอยจากเมืองพิศณุโลก | " | ๗๐ | ||
| สมเด็จพระมหาจักรพรรดิทรงผนวช | " | ๗๑ | ||
| สมเด็จพระมหินทราธิราชถวายราชสมบัติคืนแก่สมเด็จ | ||||
| พระมหาจักรพรรดิ | น่า | ๗๒ | ||
| พระมหาธรรมราชาไปกรุงหงษาวดี | " | ๗๓ | ||
| สมเด็จพระมหาจักรพรรดิขึ้นไปรับพระวิสุทธิกษัตรีย์ | ||||
| กับพระเอกาทศรฐมาจากเมืองพิศณุโลก | " | ๗๓ | ||
| สมเด็จพระมหินทราธิราชให้ไปตีเมืองกำแพงเพ็ชร | " | ๗๔ | ||
| ศึกหงษาวดี ครั้งที่ ๔ พระเจ้าหงษาวดียกทัพหลวงมา | " | ๗๕ | ||
| สมเด็จพระมหาจักรพรรดิสวรรคต | " | ๘๐ | ||
| พระยารามบัญชาการรักษาพระนคร | น่า | ๘๑ | ||
| พระมหาธรรมราชาลวงขอพระยารามไปถวายพระเจ้าหงษาวดี | " | ๘๕ | ||
| พระศรีเสาวราชลูกเธอบัญชาการรักษาพระนคร | " | ๘๙ | ||
| สมเด็จพระมหินทราธิราชสงไสยพระศรีเสาวราช ให้ปลงพระ | ||||
| ชนม์เสีย | " | ๘๙ | ||
| กองทัพกรุงศรีสัตนาคนหุตยกมาช่วยสมเด็จพระมหินทราธิราช | " | ๙๐ | ||
| ทัพหงษาวดีตีทัพกรุงศรีสัตนาคนหุตแตก | " | ๙๒ | ||
| พระมหาธรรมราชาแต่งพระยาจักรีเข้าไปเปนไส้ศึกในพระนคร | " | ๙๒ | ||
| พระยาจักรีได้บัญชาการรักษาพระนคร แกล้งให้แพ้ | ||||
| พระเจ้าหงษาวดี | " | ๙๓ | ||
| เสียพระนครแก่พระเจ้าหงษาวดี | " | ๙๔ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีอภิเศกพระมหาธรรมราชาธิราช | น่า | ๙๕ | ||
| พระมหินทราธิราชสวรรคต | " | ๙๖ | ||
| ตั้งข้าราชการผู้ใหญ่ | " | ๙๗ | ||
| ศึกลแวก ครั้งที่ ๑ พระยาลแวกยกมาตีพระนคร | " | ๙๗ | ||
| พระเพ็ชรรัตนเจ้าเมืองเพ็ชรบูรณ์เปนขบถ | " | ๙๘ | ||
| ศึกลแวก ครั้งที่ ๒ พระยาลแวกให้มาตีหัวเมืองตวันออก | " | ๙๙ | ||
| พระนเรศวรเสด็จไปครองเมืองพิศณุโลก | น่า | ๑๐๐ | ||
| เสด็จไปช่วยพระเจ้าหงษาวดีตีเมืองล้านช้าง | " | ๑๐๐ | ||
| ศึกลแวก ครั้งที่ ๓ พระยาลแวกยกมาตีพระนคร | " | ๑๐๐ | ||
| พระยาลแวกเอาเทวรูปที่เมืองพระประแดงไป | " | ๑๐๑ | ||
| ศึกลแวก ครั้งที่ ๔ พระยาลแวกให้มาตีเมืองเพ็ชรบุรี | " | ๑๐๒ | ||
| พระยาจีนจันตุเมืองลแวกเข้ามาสวามิภักดิ์แล้วหนี | " | ๑๐๒ | ||
| ให้ขุดขื่อน่าพระนครแต่ป้อมมหาไชยไปบางกะจะ | " | ๑๐๓ | ||
| ญาณพิเชียรเปนขบถ | " | ๑๐๓ | ||
| ศึกลแวก ครั้งที่ ๕ พระยาลแวกยกมาตีเมืองเพ็ชรบุรี | " | ๑๐๔ | ||
| ศึกลแวก ครั้งที่ ๖ พระยาลแวกให้มาตีหัวเมืองตวันออก | " | ๑๐๕ | ||
| พระเจ้าหงษาวดี (กฤษดานุรุทธ) สิ้นพระชนม์ | " | ๑๐๖ | ||
| มังเอิงราชโอรสเปนพระเจ้าหงษาวดี (มีพระนามว่า นันบุเรง | ||||
| คือ นันทราชา หรือไชยสิงห์) | " | ๑๐๖ | ||
| พระนเรศวรไปช่วยพระเจ้าหงษาวดีตีเมืองรุม เมืองคัง | " | ๑๐๖ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีลวงพระนเรศวรจะเอาไปทำร้าย | " | ๑๐๙ | ||
| ไทยใหญ่ที่อยู่เมืองกำแพงเพ็ชรหนีพม่ามอญเข้ามาอยู่เมือง | ||||
| พิศณุโลก | " | ๑๑๐ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีอุบายให้พระยาเกียรติ์ พระยาพระราม | ||||
| มารับพระนเรศวร | " | ๑๑๑ | ||
| พระมหาเถรคันฉ่องทูลพระนเรศวรให้ทราบอุบายพระเจ้าหงษาวดี | " | ๑๑๑ | ||
| พระนเรศวรประกาศการสงครามกับกรุงหงษาวดี | " | ๑๑๒ | ||
| พระนเรศวรยิงสุรกรรมาแม่ทัพหงษาวดีตายที่แม่น้ำสโตง | " | ๑๑๓ | ||
| ตั้งพระมหาเถรคันฉ่องเปนสมเด็จพระสังฆราช | น่า | ๑๑๔ | ||
| แรกแบ่งคณะสงฆ์เปนคณะเหนือ คณะใต้ | " | ๑๑๔ | ||
| ให้พระยาเกียรติ์ พระยาพระราม กับครัวที่ตามเสด็จพระ | ||||
| นเรศวรมาจากเมืองมอญ ตั้งอยู่บ้านขมิ้นขุนแสน | " | ๑๑๔ | ||
| พระนเรศวรให้จับพม่ามอญที่เข้ามาตั้งอยู่เมืองเหนือ | " | ๑๑๕ | ||
| พระนเรศวรยกไปตีทัพพม่ามอญที่ตั้งอยู่ ณ เมืองกำแพงเพ็ชร | " | ๑๑๕ | ||
| พระยาพิไชย พระยาสวรรคโลก เปนขบถ | " | ๑๑๖ | ||
| พระนเรศวรยกไปตีเมืองสวรรคโลก | " | ๑๑๗ | ||
| เชิญรูปพระร่วง พระฦๅ เมืองสวรรคโลก มาไว้เมืองพิศณุโลก | " | ๑๑๙ | ||
| พระยาลแวกขอเปนไมตรี | " | ๑๑๙ | ||
| ส่งครัวไทยใหญ่ลงมาพระนคร ให้ตั้งอยู่ตำบลวัดป้อม | " | ๑๒๐ | ||
| เลิกหัวเมืองเหนือ เทครัวอพยพมารวมอยู่พระนคร | " | ๑๒๑ | ||
| พระนเรศวรเสด็จลงมาอยู่พระนคร เตรียมรบศึกหงษาวดี | " | ๑๒๑ | ||
| ทำไมตรีกับพระยาลแวก | " | ๑๒๑ | ||
| ศึกหงษาวดี ครั้งที่ ๑ พระเจ้าหงษาวดีให้พระเจ้าเชียงใหม่ | ||||
| กับพระยาพสิมยกมาตีพระนคร | " | ๑๒๒ | ||
| ทัพไทยตีพระยาพสิมแตกที่เมืองสุพรรณ | " | ๑๒๓ | ||
| พระราชมานูตีทัพน่าเชียงใหม่แตก ทัพเชียงใหม่เลิกกลับไป | " | ๑๒๔ | ||
| แต่งข้าหลวงไปปันแดนกับพระยาลแวก | " | ๑๒๕ | ||
| ศึกหงษาวดี ครั้งที่ ๒ พระเจ้าหงษาวดีให้พระเจ้าเชียงใหม่ | ||||
| ยกลงมาตีพระนคร | " | ๑๒๖ | ||
| พระยาลแวกให้พระศรีสุพรรณมาธิราชคุมพลเข้ามาช่วย | " | ๑๒๗ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีให้พระมหาอุปราชายกหนุนมาตั้งอยู่เมือง | ||||
| กำแพงเพ็ชร | น่า | ๑๒๘ | ||
| พระนเรศวร พระเอกาทศรฐ ตีทัพน่าเชียงใหม่ที่ปากโมกน้อย | " | ๑๒๙ | ||
| พระนเรศวร พระเอกาทศรฐ ตีทัพพระเจ้าเชียงใหม่แตกที่บ้านแห | " | ๑๓๑ | ||
| สมเด็จพระมหาธรรมราชายกทัพหลวงหนุนขึ้นไป | " | ๑๓๓ | ||
| พระนเรศวรยกตามไปตีได้ค่ายหลวงของพระเจ้าเชียงใหม่ | ||||
| ที่ตำบลชะไว | " | ๑๓๔ | ||
| พระนเรศวรเกิดอริกับพระศรีสุพรรณมาธิราช | " | ๑๓๕ | ||
| ศึกหงษาวดี ครั้งที่ ๓ พระเจ้าหงษาวดียกมาตีพระนคร | " | ๑๓๗ | ||
| พระนเรศวร พระเอกาทศรฐ รบกองทัพพระมหาอุปราชา | ||||
| ที่ตำบลชายเคือง | " | ๑๓๙ | ||
| พระนเรศวร พระเอกาทศรฐ จะปลอมเข้าค่ายพระเจ้าหงษาวดี | " | ๑๔๐ | ||
| พระนเรศวร พระเอกาทศรฐ ตีทัพพระเจ้าหงษาวดีที่ปากโมกใหญ่ | " | ๑๔๑ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีเลิกทัพกลับไป | " | ๑๔๒ | ||
| ศึกลแวก ครั้งที่ ๗ พระยาลแวกให้มาตีหัวเมืองตวันออก | " | ๑๔๒ | ||
| กองทัพกรุงไปตีทัพลแวกแตก | " | ๑๔๒ | ||
| ศึกหงษาวดี ครั้งที่ ๔ พระเจ้าหงษาวดียกมาตีพระนคร | " | ๑๔๓ | ||
| พระนเรศวรปีนค่ายพระเจ้าหงษาวดี | " | ๑๔๔ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีเลิกทัพกลับไป | " | ๑๔๕ | ||
| สมเด็จพระมหาธรรมราชาสวรรคต | " | ๑๔๕ | ||
| เตรียมทัพหลวงจะไปตีกรุงกัมพูชา (เมืองลแวก) | น่า | ๑๔๖ | ||
| ศึกหงษาวดี ครั้งที่ ๑ พระเจ้าหงษาวดีให้พระมหาอุปราชา | ||||
| ยกมาตีพระนคร | " | ๑๔๗ | ||
| สมเด็จพระนเรศวรกับสมเด็จพระเอกาทศรฐยกทัพหลวง | ||||
| ไปตั้งรบทัพมอญที่ปากโมก | " | ๑๕๐ | ||
| กองทัพหลวงรบทัพหงษาวดี | " | ๑๕๖ | ||
| สมเด็จพระนเรศวรทำยุทธหัตถีชนะพระมหาอุปราชา | " | ๑๕๘ | ||
| ทัพหงษาวดีแตก | " | ๑๕๙ | ||
| สมเด็จพระนเรศวรให้ก่อพระเจดีย์สรวมศพพระมหาอุปราชา | ||||
| ที่ตะพังตรุ | " | ๑๕๙ | ||
| มีรับสั่งให้ปฤกษาโทษนายทัพนายกองที่ตามเสด็จไม่ทันยุทธหัตถี | " | ๑๖๐ | ||
| สมเด็จพระพนรัตนถวายพระพรขอโทษนายทัพนายกอง | " | ๑๖๐ | ||
| มีรับสั่งให้ข้าราชการที่พ้นโทษคุมกองทัพไปตีเมืองทวาย | ||||
| เมืองตะนาวศรี แก้ตัว | " | ๑๖๒ | ||
| กลับตั้งหัวเมืองเหนืออย่างเดิม | " | ๑๖๓ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีให้นายทัพนายกองที่แตกทัพไปรักษาเมือง | ||||
| ทวาย เมืองตะนาวศรี | " | ๑๖๔ | ||
| พระเจ้าเชียงใหม่ยอมมาสวามิภักดิ์ | " | ๑๖๔ | ||
| ทัพล้านช้างมาตีเมืองเชียงแสน พระเจ้าเชียงใหม่ | ||||
| ขอกองทัพกรุงขึ้นไปช่วย | น่า | ๑๖๖ | ||
| กองทัพกรุงขึ้นไปห้ามทัพล้านช้างเลิกกลับไป | " | ๑๖๗ | ||
| ให้พระยารามเดโชเปนข้าหลวงประจำอยู่เมืองเชียงแสน | " | ๑๖๗ | ||
| กองทัพไทยตีได้เมืองทวาย เมืองตะนาวศรี | " | ๑๖๗ | ||
| กองทัพไทยที่เมืองทวาย เมืองตะนาวศรี แต่งทัพเรือออกตี | ||||
| ทัพมอญที่มาช่วยแตก | " | ๑๖๘ | ||
| กองทัพไทยตีทัพมอญที่ยกมาทางบกแตกที่ใกล้เมืองกลิอ่อง | " | ๑๗๐ | ||
| จัดการเมืองทวายแล้ว กองทัพกรุงยกกลับ | " | ๑๗๐ | ||
| กองทัพไทยก่อพระเจดีย์ ๓ องค์ที่ต่อแดน | " | ๑๗๐ | ||
| เสด็จยกทัพหลวงไปตีกรุงกัมพูชา ครั้งที่ ๑ | " | ๑๗๑ | ||
| กองทัพหลวงขัดเสบียง ต้องยกกลับ | " | ๑๗๒ | ||
| ศึกหงษาวดี ครั้งที่ ๒ พระเจ้าหงษาวดีให้พระเจ้าแปรยกมา | " | ๑๗๓ | ||
| เสด็จยกทัพหลวงไปตีพระเจ้าแปรแตกที่ตำบลสังขล่า | " | ๑๗๔ | ||
| พระเจ้าหงษาวดีให้ถอดพระเจ้าแปร | " | ๑๗๕ | ||
| เสด็จยกทัพหลวงไปตีกรุงกัมพูชา ครั้งที่ ๒ | " | ๑๗๕ | ||
| ได้กรุงกัมพูชา จับพระยาลแวกแลพระศรีสุพรรณมาธิราชได้ | " | ๑๘๙ | ||
| ทำพระราชพิธีปฐมกรรมประหารชีวิตรพระยาลแวก | ||||
| (นักพระสัฏฐา) | " | ๑๙๐ | ||
| กวาดครัวเขมรมากรุง | " | ๑๙๑ | ||
| พระยาศรีไสยณรงค์ผู้รั้งราชการเมืองตะนาวศรีเปนขบถ | " | ๑๙๒ | ||
| ให้สมเด็จพระเอกาทศรฐยกกองทัพออกไปปราบพระยา | ||||
| ศรีไสยณรงค์ | น่า | ๑๙๒ | ||
| ได้เมืองตะนาวศรี จับตัวพระยาศรีไสยณรงค์ได้ | " | ๑๙๕ | ||
| เจ้าเมืองเมาะลำเลิงวิวาทกับเจ้าเมืองเมาะตมะ เจ้าเมือง | ||||
| เมาะลำเลิงสวามิภักดิ์ ขอกองทัพยกไปช่วยป้องกันเมือง | " | ๑๙๖ | ||
| แต่งกองทัพไปช่วยรักษาเมืองเมาะลำเลิง | " | ๑๙๖ | ||
| พระสุธรรมราชาราชบุตรนักพระสัฎฐาได้เปนพระยาลแวก | " | ๑๙๗ | ||
| พระยาลแวกสวามิภักดิ์ | " | ๑๙๗ | ||
| เตรียมกองทัพไปตีเมืองหงษาวดี | " | ๑๙๙ | ||
| กองทัพเจ้าพระยาจักรียกไปตั้งที่เมืองเมาะลำเลิง | " | ๒๐๐ | ||
| เมืองตองอูแลหัวเมืองมอญอิกหลายเมืองสวามิภักดิ์ | " | ๒๐๐ | ||
| พระมหาเถรเสียมเพรียมบอกอุบายให้พระยาตองอูคิด | ||||
| ตั้งตัวเปนใหญ่ | " | ๒๐๑ | ||
| พระยาตองอูยุให้หัวเมืองมอญแตกกับไทย | " | ๒๐๕ | ||
| พวกมอญหลงอุบายพระยาตองอู จับไทยที่ออกไปเกี่ยวเข้า | " | ๒๐๕ | ||
| เจ้าพระยาจักรีจะเร่งเอาผู้ร้ายมอญกับเจ้าเมืองเมาะลำเลิง | ||||
| เจ้าเมืองเมาะลำเลิงเอาใจออกหาก อพยหนี | " | ๒๐๖ | ||
| มอญที่สวามิภักดิ์เกิดเปนขบถ | " | ๒๐๗ | ||
| เสด็จยกทัพหลวงไปเมืองเมาะตมะ | " | ๒๐๘ | ||
| พระยาตองอูยกไปรักษาเมืองหงษาวดี | " | ๒๑๒ | ||
| ทัพหลวงตีได้เมืองเมาะตมะ | น่า | ๒๑๔ | ||
| พระยาตองอูเผาเมืองหงษาวดีแล้วพาพระเจ้าหงษาวดี | ||||
| หนีไปเมืองตองอู | " | ๒๑๕ | ||
| ทัพหลวงเสด็จถึงเมืองหงษาวดี | " | ๒๑๖ | ||
| ทัพหลวงยกไปเมืองตองอู | " | ๒๑๖ | ||
| พระยาตองอูแต่งทูตคุมบรรณาการมาถวาย | " | ๒๑๗ | ||
| พระมหาเทพจับทูตของพระยาตองอู | " | ๒๑๘ | ||
| พระยาตองอูทำอุบายหน่วงกองทัพหลวงไม่ให้ตีเมือง | " | ๒๑๘ | ||
| ทัพหลวงเข้าตีเมืองตองอู | " | ๒๑๙ | ||
| พระเจ้าเชียงใหม่วิวาทกับพระยารามเดโชข้าหลวง | " | ๒๒๑ | ||
| เมืองแสนหวีสวามิภักดิ์ | " | ๒๒๒ | ||
| กองทัพหลวงขัดเสบียง ต้องยกกลับ | " | ๒๒๒ | ||
| ให้สมเด็จพระเอกาทศรฐไประงับวิวาทเมืองเชียงใหม่ | " | ๒๒๒ | ||
| ตั้งพระยาทละอยู่ครองเมืองเมาะลำเลิง เมืองเมาะตมะ | ||||
| ควบคุมหัวเมืองมอญที่ขึ้นไทย | " | ๒๒๓ | ||
| สมเด็จพระเอกาทศรฐทรงสมัคสมานเมืองเชียงใหม่กับ | ||||
| หัวเมืองที่ใกล้เคียง | " | ๒๒๓ | ||
| สมเด็จพระนเรศวรกลับจากเมืองตองอูไปประทับที่เมืองสุพรรณ | " | ๒๒๙ | ||
| สมเด็จพระเอกาทศรฐเสด็จกลับมาเฝ้าที่เมืองสุพรรณ | " | ๒๓๕ | ||
| พระยาลแวกพิราไลย เขมรทูลขอพระศรีสุพรรณมาธิราช | ||||
| ออกไปครองกรุงกัมพูชา | " | ๒๓๕ | ||
| พระยาอ่อนเปนขบถต่อพระยาลแวก โปรดให้พระมหา | ||||
| ธรรมราชาราชโอรสยกกองทัพไปช่วยตีพระยาอ่อนแตก | น่า | ๒๓๖ | ||
| สมเด็จพระนเรศวรเสด็จจากเมืองสุพรรณบุรีไปประทับ | ||||
| เมืองราชบุรี | " | ๒๓๗ | ||
| สมเด็จพระเอกาทศรฐเสด็จขึ้นไปเมืองพิศณุโลก ปิดทอง | ||||
| พระพุทธชินราช | " | ๒๓๗ | ||
| สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทั้งสองพระองค์เสด็จจากเมืองราชบุรี | ||||
| ไปประพาศทางฝั่งทเลถึงสามร้อยยอด | " | ๒๓๙ | ||
| กลับจากประพาศ เสด็จมาประทับเมืองเพ็ชรบุรี | " | ๒๓๙ | ||
| เตรียมทัพจะยกไปตีเมืองตองอู | " | ๒๓๙ | ||
| พระยาอังวะยกมาตีเมืองหน่าย แล้วจะตีเมืองแสนหวี | " | ๒๓๙ | ||
| เสด็จยกทัพหลวงจะไปตีเมืองอังวะ | " | ๒๔๐ | ||
| ทัพหลวงถึงเมืองเชียงใหม่ ทรงระงับวิวาทในระหว่าง | ||||
| พระเจ้าเชียงใหม่กับพระยารามเดโช | " | ๒๔๐ | ||
| ทัพหลวงสมเด็จพระนเรศวรยกไปทางเมืองห้างหลวง | ||||
| สมเด็จพระเอกาทศรฐยกไปทางเมืองฝาง | " | ๒๔๑ | ||
| สมเด็จพระนเรศวรเสด็จถึงเมืองห้างหลวง ทรงพระ | ||||
| ประชวรสวรรคต | " | ๒๔๑ | ||
| สมเด็จพระเอกาทศรฐได้ข่าวประชวร ตามไปเมืองห้างหลวง | " | ๒๔๑ | ||
| เชิญพระบรมศพสมเด็จพระนเรศวรยกทัพกลับคืนพระนคร | น่า | ๒๔๓ | ||
| ตั้งพระทุลองลูกพระเจ้าเชียงใหม่เปนพระศรีสุมหาธรรมราชา | " | ๒๔๔ | ||
| เมืองไทรแต่งทูตแลเครื่องบรรณาการเข้ามาถวาย | ||||
| ขึ้นไปเฝ้าที่เมืองกำแพงเพ็ชร | " | ๒๔๔ | ||
| ทำพระราชพิธีสงครามาภิเศก แห่เสด็จจากปากโมก | ||||
| ประเวศพระนคร | " | ๒๔๔ | ||
| สร้างวัดวรเชษฐาราม | " | ๒๔๗ | ||
| หัวเมืองมอญเปนขบถต่อพระยาตองอู | " | ๒๔๙ | ||
| พระยาตองอูแอบอ้างรับสั่งพระเจ้าหงษาวดีลวงหัวเมืองมอญ | " | ๒๔๙ | ||
| นักสร้างบุตรพระยาตองอูลอบปลงพระชนม์พระเจ้าหงษาวดี | " | ๒๕๐ | ||
| พระยาตองอูกลัวหัวเมืองมอญจะขบถ ประกาศว่า จะมา | ||||
| ขึ้นกรุงศรีอยุทธยา | " | ๒๕๑ | ||
| หัวเมืองมอญออกหากจากพระยาตองอูมาสวามิภักดิ์ | ||||
| พระยาทละ ขึ้นกรุงศรีอยุทธยา | " | ๒๕๒ | ||
| พระยาตองอูแต่งทูตคุมเครื่องบรรณาการเข้ามาถวาย | ||||
| ขอขึ้นกรุงศรีอยุทธยา | " | ๒๕๒ | ||
| แต่งเรือทำพระราชพิธีอาศวยุช | " | ๒๕๒ | ||
| สร้างพระพุทธรูปสนองพระองค์ แลทำพระราชพิธีไล่เรือ | ||||
| รับพระพุทธรูป | " | ๒๕๔ | ||
| ตั้งพระราชกำหนดกฎพระไอยการ | น่า | ๒๕๖ | ||
| ตั้งส่วยแลอากรขนอนตลาด | " | ๒๕๖ | ||
| พระราชทานที่กัลปนาเปนนิตยภัตรสงฆ์ | " | ๒๕๖ | ||
| ตั้งเจ้าฟ้าสุทัศนราชโอรสเปนพระมหาอุปราช | " | ๒๕๖ | ||
| พระมหาอุปราชเสวยยาพิศม์สิ้นพระชนม์ | " | ๒๕๗ | ||
| สมเด็จพระเอกาทศรฐสวรรคต | " | ๒๕๗ | ||
| พระศรีศิลป์เปนขบถ จับพระเจ้าแผ่นดินปลงพระชนม์ | น่า | ๒๕๗ | ||
| ตั้งจมื่นศรีสรรักษ์เปนพระมหาอุปราช | น่า | ๒๕๘ | ||
| พระมหาอุปราชสิ้นพระชนม์ | " | ๒๕๘ | ||
| ยี่ปุ่นเปนขบถ | " | ๒๕๘ | ||
| ตั้งพระมหาอำมาตย์ที่ปราบยี่ปุ่นขบถเปนเจ้าพระยากลาโหม | ||||
| สุริวงษ์ | " | ๒๕๙ | ||
| ชักพระมงคลบพิตรจากฝ่ายตวันออกพระราชวังมาทำมณฑป | ||||
| ไว้ฝ่ายตวันตก | " | ๒๕๙ | ||
| เสียเมืองตะนาวศรีแก่มอญ | " | ๒๕๙ | ||
| พูนดินน่าวิหารแกลบเปนที่ทำการพระเมรุ | " | ๒๕๙ | ||
| พบรอยพระพุทธบาท | น่า | ๒๕๙ | ||
| สร้างบริเวณวัดพระพุทธบาท | " | ๒๖๐ | ||
| ตัดทางหลวงแต่ท่าเรือไปพระพุทธบาท | " | ๒๖๐ | ||
| สร้างตำหนักท่าเจ้าสนุก | " | ๒๖๐ | ||
| แปลงปัถวีเรือไชยเปนเรือกิ่ง | " | ๒๖๐ | ||
| ฉลองวัดพระพุทธบาท | " | ๒๖๐ | ||
| พระปรางค์วัดมหาธาตุพัง | " | ๒๖๑ | ||
| แต่งหนังสือมหาชาติคำหลวง | " | ๒๖๑ | ||
| สร้างพระไตรปิฎกจบบริบูรณ์ | " | ๒๖๑ | ||
| สมเด็จพระเจ้าทรงธรรมสวรรคต | " | ๒๖๑ | ||
| พระศรีศิลป์ราชอนุชาเปนขบถ จับได้ | น่า | ๒๖๑ | ||
| เจ้าพระยากลาโหมสุริวงษ์ทำศพ เกิดสงไสยว่า จะเปนขบถ | " | ๒๖๒ | ||
| เจ้าพระยากลาโหมสุริวงษ์เปนขบถ จับพระเจ้าแผ่นดินปลง | ||||
| พระชนม์ | " | ๒๖๒ | ||
| ขุนนางถวายราชสมบัติแก่เจ้าพระยากลาโหมสุริวงษ์ | น่า | ๒๖๕ | ||