หน้า:กฎหมายลักษณะทาส - สมิท - ๒๔๒๓.pdf/2

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๏ คำนำกฎหมายลักษณทาษ ๚ะ

 ท่านทั้งปวงอันต้องการใช้เรื่องกฎหมาย อยากรู้ความเลอียดหมดจดในเรื่องความที่จะเรียนที่จะให้ชำนาญ เพราะเหตุเช่นนี้ ข้าพเจ้า ครูสมิท ได้คัดความแต่กฎหมายเก็บเอากฎหมายเก่า พระราชกำหนดแลหมายประกาศเก่าแลใหม่ มาประมวนเข้าเปนเรื่องหนึ่งในหนังสือเล่มนี้ ว่าแต่เพียงลักษณทาษ เสด็จกรมหมื่นพิชิตได้ช่วยจัดเรียงข้อต่าง ๆ ประสงค์ความจะให้ท่านทั้งหลายรู้กฎหมายลักษณทาษให้เลอียดกว่าแต่ก่อนเปนอันมาก ๚ะ

 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้ากรุงสยามในปัตยุบันนี้ได้มีพระไทยเอนดูปรานีแก่อาณาประชาราษฎรเปนอันยิ่ง แลได้สำแดงพระราชอัทธยาไศรยแก่แผ่นดินบ้านเมืองประเทศสยามนี้หลายครั้งหนักหนา ควรที่คนทั้งปวงทั่วตลอดพระราชอาณาเขตรจะสำแดงความปิติยินดีตั้งใจกะตัญูประพฤติการโดยซื่อสุจริตให้สมความดีที่ในหลวงแผ่นดินนี้หมายพระไทยทำคุณให้แก่คนทั้งปวง ๚ะ

 ไม่ช้าไม่นาน ทาษก็จะหมดสูญขาดจากประเทศสยาม เมื่อการนั้นจะสำเร็จแล้ว นายเงินเจ้าทาษแลลูกนี่เปนทาษเรือนเบี้ยจะเปนอันเลิกกัน เจ้าทาษจะข่มขี่เบียดเบียฬชายหญิงว่าเปนทาษ เกณฑ์ใช้ให้ทำการของเจ้าเงินเปล่า ๆ ก็ไม่ได้ ด้วยว่าหมดทาษแล้ว บันดาคนที่เกิดเปนลูกทาษตั้งแต่จุลศักราช ๑๒๓๐ ปีมะโรง สัมฤทธิศก ถัดมาข้างหน้า ตามหมายประกาศแลกฎหมายซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้ากรุงสยามตั้งมาแล้วนั้น มีเวลากำหนดที่จะหลุดพ้นจากซึ่งเปนทาษ ลูกทาษทั้งหญิงทั้งชายเหล่านี้คงมีค่าตัวตั้งแต่วันเกิดจนกระทั่งอายุ ๒๑ ปี ครั้นถึงกำหนดอายุ ๒๑ ปี หมดค่าตัวทุกคน ค่าตัวลูกทาษเหล่านั้นมีแต่จะมากขึ้นตั้งแต่วันเกิดจนกระทั่งถึงอายุแปดขวบ ตั้งแต่อายุแปดขวบ ค่าตัวนั้นมีแต่จะลดน้อยลงไป จนถึงอายุ ๒๑ ปี ค่าตัวนั้นก็จะหมดไม่มีอีกแล้ว เมื่อหมดค่าตัวแล้ว กฎหมายห้ามแล้วว่า ลูกทาษที่หมดค่าตัวแล้ว จะเปนทาษต่อไปอีกไม่ได้ ผู้ที่จะขายจะซื้อคนที่หลุดค่าตัวแล้วคงมีโทษตามพระราชกำหนด บันดาคนอันมิได้เปนลูกทาษแต่เกิดในปีมะโรง สัมฤทธิศก แลถัดปีนั้นมาข้างหน้า ท่านตั้งพระราชกำหนดห้ามไม่ให้เปนอันขายได้ ผู้ที่จะขืนขายซื้อคนเช่นนั้นแล้ว คงเปนโทษตามพระราชกำหนด ๚ะ