หน้า:กฎหมายลักษณะทาส - สมิท - ๒๔๒๓.pdf/88

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๘๕
พระราชบัญญัติหมายประกาศ

อัทยา ๑ หลวงศรีมโหสถ ๑ ขุนไชอาญา ๑ ขุนจินดาภิรมย์ ๑ พร้อมกันเชิญกฎหมายเดิมมาดู มีว่า ๚ะ

 ทวยราษฎรกู้นี่ถือสีนแก่กันแต่ตำลึงขึ้นไป ให้มีกรมธรรม์แกงใดเปนสำคัญ ให้ผูกดอกเบี้ยเดือนละเฟื้อง ถ้าหาเอกสารสำคัญมิได้ มาร้องฟ้อง ท่านว่า อย่าให้รับไว้บังคับบัญชา ๚ะ

 มีกฎหมายไว้แต่ก่อนดั่งนี้ ข้าพระพุทธเจ้าเหนด้วยเกล้าฯ ว่า ผู้ที่ให้ลูกนี่กู้ขายแลจำนำนั้น ให้ทำสารกรมธรรม์ให้ดอกเบี้ยยอมได้ยอมเสียให้กันตามสัญญาบ้าง ตามกฎหมายบ้าง มากกว่ากฎหมายบ้าง น้อยจากกฎหมายบ้าง ที่ลูกนี่สัญญาให้ดอกเบี้ยมาก ไม่มีเงินเสีย ก็หลบหนีไปบ้าง ไปพึ่งเจ้านายให้ขัดขวางไว้บ้าง มาฟ้องต่อสู้เจ้านี่นายเงินบ้าง ที่ทาษลูกนี่แพ้เจ้านี่นายเงินก็ต้องจำเร่งรัดตามอาญาตระลาการได้ความยากลำบากที่จะได้เงิน ฃอพระราชทานให้ลดหย่อนผ่อนดอกเบี้ยลง คงให้เจ้านี่นายเงินเอาดอกเบี้ยกู้ฃายจำนำแลฅ่าป่วยการแก่ทาษลูกนี่เงินชั่งหนึ่งเดือนละบาท ทาษลูกนี่ก็จะมีน้ำใจด้วยเสียดอกเบี้ยแต่น้อย จะไม่ได้คิดหลบหนีแลต่อสู้เจ้านี่นายเงิน จะหาเงินมาส่งได้โดยสดวก ความทาษลูกนี่ก็จะค่อยบางเบาน้อยลง ๚ะ

 แต่นี้สืบไปเมื่อน่า ถ้าผู้ใดทำสารกรมธรรม์ เอาภรรยาบุตรหลานญาติพี่น้องทาษแลผู้ใด ๆ มาขายไว้แก่ท่านก็ดี แลขายตัวเองอยู่กับท่านก็ดี รับใช้นายเงินแล้วหนีไปก็ดี ผูกดอกเบี้ยอยู่ที่บ้านที่เรือนนายเงิน แลผูกดอกเบี้ยไปอยู่ต่างบ้างต่างเรือนก็ดี ผู้ใดทำสารกรมธรรม์กู้เงินท่าน