หน้า:การปกครองลาวและเขมรของฝรั่งเศส - มท - ๒๔๘๓.pdf/29

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๔
บทที่ ๓
เจ้าและข้ารัฐการพื้นเมืองในแคว้นลาว
กษัตริย์แห่งนครหลวงพระบาง

เพราะเหตุที่เมืองหลวงพระบางมีเจ้าผู้ครองนครมาแต่เดิม รัฐบาลฝรั่งเศสจึงได้ยกย่องเจ้าผู้ครองนครหลวงพระบางเป็นกษัตริย์ และถวายเงินปี ถวายเครื่องราชอิสสริยาภรณ์ชั้นสูงสุดของฝรั่งเศสให้เป็นเกียรติยศ และจัดให้มีหอสนามคล้ายกับเค้าสนามหลวงของไทยที่เชียงใหม่ และมีเสนาบดีหรือคณะมนตรีเป็นผู้ช่วยและตุลาการชำระอรรถคดีต่าง ๆ ซึ่งเกิดขึ้นในเมืองหลวงพระบาง ให้มีรัชชทายาทเพื่อสืบสันตติวงศ์ กษัตริย์เป็นอัครศาสนูปถัมภกแห่งพระบวรพุทธสาสนาในแคว้นลาว มีอำนาจแต่งตั้งถอดถอนข้ารัฐการฝ่ายลาวในเขตต์เมืองหลวงพระบางได้ โดยเรสิดังต์สุเปริเออร์เป็นผู้รับสนองราชโองการ มีอำนาจที่จะประทานตราแก่ข้ารัฐการทุกตำแหน่ง ตรานั้นมีชะนิดเดียว เรียกว่า ตราล้านช้าง (Million d'Elephants) มีถึงชั้นที่ ๓ เป็นสูงสุด แต่สัญญาบัตรนั้น คอมมิแซร์ประจำจังหวัดหลวงพระบางเป็นผู้ลงนามสนองราชโองการด้วย มีทหารกองเกียรติยศรักษาพระองค์ กษัตริย์นครหลวงพระบางปัจจุบันมีพระนามว่า พระเจ้าศรีสว่างวงศ์ และรัชชทายาทมีพระนามว่า เจ้าสว่างวัฒนา.

เจ้าราชภาคินัย

เจ้าราชภาคินัยนี้เป็นตำแหน่งประจำอยู่ที่เมืองเวียงจันทน์ ซึ่งปัจจุบันได้แก่ เจ้าเพชราช มีเกียรติยศคล้ายกับเจ้าผู้ครองนครเวียงจันทน์ นอกจากตำแหน่งกิติมศักดิ์ซึ่งเจ้าเพชราชได้รับอยู่แล้วนี้ เจ้าเพชราชยังได้