รับตำแหน่งประจำในวงการของรัฐบาลฝรั่งเศสอีกตำแหน่งหนึ่ง เรียกว่า จเรการเมืองและการปกครองสำหรับชาวพื้นเมืองในแคว้นลาว ตำแหน่งนี้มีอำนาจหน้าที่ในการตรวจตราดูแลทุกข์สุขของประชากรในแคว้นลาว และตรวจกิจการงานซึ่งเจ้าเมืองและศาลลาวได้ดำเนินการไป และมีอำนาจแต่งตั้งย้ายถอนข้ารัฐการลาวได้ทั่วแคว้นลาวโดยอนุมัติของเรสิดังต์สุเปริเออร์.
คนหลังสุดที่ได้รับตำแหน่งนี้ คือ เจ้าราชดนัย (เจ้าหยุย) ซึ่งบัดนี้ได้ออกจากตำแหน่งและรับเบี้ยบำนาญ มีภูมิลำเนาอยู่ที่เมืองนครจำปาศักดิ์ ยังมีน้องชายอยู่อีก ๑ คนชื่อ เจ้าศักดิ์ประเสริฐ เคยเป็นข้าราชการสังกัดกระทรวงมหาดไทย ในปัจจุบันนี้ ตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครจำปาศักดิ์ได้ถูกยุบเลิกเสียแล้ว ณะบัดนี้ คงมีแต่เจ้าเมืองตามธรรมดา.
ณะที่นี้ จะได้กล่าวถึงตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครองท้องที่ชาวพื้นเมืองประจำเมือง ตาแสง และบ้าน.
เขตต์จังหวัดเรสิดังต์จังหวัดหนึ่ง ๆ แบ่งการปกครองออกเป็นเมือง ตำบล และหมู่บ้าน ในเมืองหนึ่งมีเจ้าเมืองเป็นประธานรับผิดชอบในการปกครองบังคับบัญชาทั่วไปในเขตต์เมืองนั้น แต๋โดยฉะเพาะในเขตต์จังหวัดหลวงพระบาง ตำแหน่งเจ้าเมืองนี้เรียกว่า เจ้าแขวง ซึ่งถือว่า มฐานะสูงกว่าเจ้าเมืองเล็กน้อย เพราะเจ้าแขวงเป็นตำแหน่งที่กษัตริย์ทรง
