หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๓๗
ไปดู ได้ไต่ถามสอบสวนโดยถ้วนถี่ เขาบอกว่า คงหัดให้ใบ้พูดได้ทุกคน ผิดกันแต่ที่จะพูดได้ชัดกับพูดไม่ชัดเท่านั้น
วิธีที่ให้ใบ้พูด แต่แรกเด็กใบ้มาถึงโรง เขาให้เป่าน้ำก่อน คือ หม้อแก้วมีน้ำข้างใน มีท่อยางออกมาข้างนอก แลอัดลมข้างในไว้ กลางหม้อแก้วมีหลักปักบอกขีดกำหนดไว้ ถ้าเป่าแรง น้ำก็สูงขึ้นไปมากขีด เป่าเบา น้ำก็สูงขึ้นไปแต่น้อยขีด มีท่อออกมาอีกต่อ ๑ ทำนองเดียวกัน แต่สำหรับดูด ถ้าดูดแรง น้ำก็ขึ้นมาก ดูดเบา น้ำก็ขึ้นน้อย เขาให้เด็กใบ้หัดดูดน้ำแลเป่าน้ำด้วยเครื่องนี้วันละชั่วโมง ๑ สองชั่วโมง สัก ๒ เดือน ๓ เดือนก่อน ที่ตั้งต้นกัดให้เป่าให้ดูดน้ำ เขาว่า เพราะเด็กไม่ได้พูดมาแต่เล็ก ทางที่ท่อลมกระแสเสียงเดินขึ้นมาแต่ปอดเปนต้นชำรุดแฟบไปเหมือนกับสิ่งของซึ่งไม่ได้ใช้ปล่อยไว้ให้เปนสนิมขึ้นเช่นนั้น ต้องหัดให้เป่าน้ำดูดน้ำเพื่อขยาย