ธรรมจากธรรมชาติและเส้นผมบังภูเขา
การที่เธอทำการค้าเกลือในชีวิตเป็นเบื้องแรกนั้น ใช่ที่จะเพียงไม่ได้รับความสะดวกต่าง ๆ นานา กำลังกายก็ทับถมเข้าใส่ ด้วยต้องปีนป่ายจากเรือจ้างขึ้นตลิ่งยังฉางเกลือ ต้องติดต่อกับพวกจีนเรือฉลอมที่บรรทุกเกลือ ทั้ง ๆ ที่เหน็จเหนื่อยสายตัวเป็นเกลียว เย็นลงกลับบ้าน ยังต้องเข้าครัวหาอาหารอีก รับประหารอาหารค่ำแล้ว ก็คิดที่จะดำเนินการในวันต่อ ๆ ไป ตลอดระยะเวลาราว ๓ ปี การค้าเกลือของเธอก็ถึงอวสานต์ เพราะทางการตั้งองค์การเกลือไทยขึ้นทำการค้าแต่ผู้เดียว ก็นับว่า เป็นบุญคุณของรัฐบาลสมัยนั้นอยู่ไม่น้อย ถ้าปล่อยให้ค้าเรื่อย ๆ ไป กำไรที่ได้มานับว่ามากในสมัยนั้นอาจต้องสูญเสียไปก็ได้
ได้กล่าวมาแล้วว่า เธอเป็นผู้ที่อดทนขยันขันแข็ง ไม่ชอบอยู่ว่าง เมื่อเลิกค้าเกลือไม่นาน เธอก็บ่นรบเร้าใคร่ทำการค้าอื่นต่อไป เพราะผลกำไรจากการค้าเลือก นับว่า มีทุนพอตัวอยู่แล้ว เธอขอความเห็นจากข้าพเจ้าว่า จะทำอะไรดี อุดมคติของเธอถือว่า เมื่อเธอเป็นหญิงแต่งงานอยู่ในตระกูลใด ต้องพยายามให้สามีและตระกูลของสามีเจริญและได้รับความสุข ข้าพเจ้าผลัดเพี้ยนเธอหลายครั้ง แต่บางวันค่ำลง เราได้มีเวลานั่งคุยกัน เมื่อคุยกันไม่นานเท่าใด เธอเป็นพูดถึงเรื่องขอให้คิดทำการค้าให้เธอแทบไม่เว้นแต่ละวัน หน้าที่ข้าพเจ้าผู้เป็นสามี เมื่อภริยาที่มีจิตใจตอันแรงกล้าที่จะดำเนินการค้าต่อไป ก็เป็นธรรมดา
