เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๗๕ ก
๓ กันยายน ๒๕๕๖
ราชกิจจานุเบกษา
ของนิติบุคคลเป็นผู้ร่วมกระทำผิดกับนิติบุคคล เมื่อมีกรณีที่นิติบุคคลกระทำความผิดตามพระราชบัญญัตินี้ ซึ่งหมายความว่า หากนิติบุคคลกระทำความผิดและรับโทษทางอาญา ให้สันนิษฐานว่า กรรมการหรือผู้จัดการทุกคนได้ร่วมกระทำผิดกับนิติบุคคลด้วย ซึ่งหมายถึง ต้องรับโทษทางอาญาเช่นเดียวกับนิติบุคคลนั้น ดังนี้ พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ มาตรา ๗๔ จึงเป็นบทบัญญัติที่กำหนดให้บุคคลต้องรับผิดทางอาญาจากการกระทำความผิดของบุคคลอื่นอันเนื่องมาจากสถานะของบุคคล โดยไม่ปรากฏว่า มีการกระทำหรือมีเจตนาร่วมกระทำความผิดกับนิติบุคคล แม้ว่าความในตอนท้ายของพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ มาตรา ๗๔ ที่บัญญัติให้กรรมการหรือผู้จัดการของนิติบุคคลไม่เป็นผู้ร่วมกระทำผิดกับนิติบุคคล หากพิสูจน์ได้ว่า ตนมิได้รู้เห็นหรือยินยอมในการกระทำของนิติบุคคลนั้นก็ตาม แต่ก็เป็นการผลักภาระการพิสูจน์โดยนำบุคคลเข้าสู่กระบวนพิจารณาทางอาญาในลักษณะของการสันนิษฐานว่า เป็นผู้มีความผิด ดังนั้น พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ มาตรา ๗๔ จึงเป็นบทบัญญัติที่มีหลักการกำหนดความรับผิดทางอาญาของบุคคลทำนองเดียวกันกับกรณีของบทบัญญัติพระราชบัญญัติขายตรงและตลาดแบบตรง พ.ศ. ๒๕๔๕ มาตรา ๕๔ และเป็นบทบัญญัติที่มีการสันนิษฐานไว้ก่อนว่า กรรมการหรือผู้จัดการของนิติบุคคลมีความผิด ซึ่งขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา ๓๙ วรรคสอง
อาศัยเหตุผลดังกล่าวข้องต้น จึงเห็นว่า พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ มาตรา ๗๔ ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๓๙ วรรคสอง
- นายชัช ชลวร
- ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ
