คุณหญิงทองคำ ราชวังสรรค์ ตจ, พร้อมด้วยบุตรธิดา จะทำการปลงศพนายพลเรือตรี พระยาราชวังสรรค์ (เติม บุณยรัตพันธุ์) มาแจ้งความยังหอพระสมุดสำหรับพระนครว่า มีศรัทธาจะพิมพ์หนังสือแจกเนื่องในกุศลทักษิณานุปทานที่จะบำเพ็ญในงารศพสักเรื่อง ๑ ขอให้กรรมการช่วยเลือกเรื่องหนังสือแลจัดการพิมพ์ให้
ข้าพเจ้าเลือกเรื่องหนังสือ คิดว่า พระยาราชวังสรรค์ (เติม บุณยรัตพันธุ์) เปนหลานเจ้าพระยาภูธราภัย ที่สมุหนายก เคยได้ยินลูกหลานของท่านมาถามที่หอพระสมุดฯ ครั้งหนึ่งว่า มีจดหมายเหตุอันเนื่องด้วยเรื่องประวัติของเจ้าพระยาภูธราภัยอยู่บ้างหรือไม่ อยากจะให้พิมพ์ ครั้งนี้ ข้าพเจ้าจึงเลือกหาจดหมายเหตุอันเนื่องด้วยประวัติของเจ้าพระยาภูธราภัย พบมีอยู่ในหนังสือวชิรญาณเรื่อง ๑ เจ้าพระยาศรีธรรมาธิราช (เวก บุณยรัตพันธุ์) เมื่อครั้งยังเปนพระยาราชวรานุกูล ซึ่งเปนบุตรของท่าน แต่งเล่าเรื่องเจ้าพระยาภูธราภัยเปนแม่ทัพยกไปรบฮ่อเมื่อปีกุญ พ.ศ. ๒๔๑๘ ส่งให้หอพระสมุดฯ พิมพ์ไว้ ข้าพเจ้านึกว่า ถ้าพิมพ์แจกในงารศพของพระยาราชวังสรรค์ (เติม บุณยรัตพันธุ์) ก็เห็นจะเหมาะสมดี เสียดายที่จดหมายเหตุนั้นเจ้าพระยาศรีธรรมาธิราชแต่งค้างหาหมดเรื่องไม่ ข้าพเจ้าจึงตัดเอาเรื่องมูลเหตุทัพฮ่อซึ่งข้าพเจ้าได้แต่งขึ้นเองมาพิมพ์ไว้ข้างตอนต้นด้วยอิกตอนหนึ่งพอเปนเครื่องประดับสติปัญญาของท่านผู้อ่าน
