หน้า:จมห เจ้าพระยาภูธราภัยฯ ปราบฮ่อ - ๒๔๖๖.pdf/32

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๑

เดินกองทัพระยะสั้นบ้างยาวบ้างอย่างนี้ ต้องอาศรัยที่แม่น้ำลำคลองสระเหมืองหนองห้วยห้วงละหานบึงบ่อ มีน้ำพอคนช้างม้ารับประทานอาบใช้ เมืองยูเปนด่านชั้นนอกขึ้นเมืองหลวงพระบาง ที่หน้าเมืองยูมีเขายาวขวางยอดน้ำคานเปนทีก่ำหนด หมายเขตรแดนเมืองพวงเมืองหลวงพระบางต่อกัน ข้าพเจ้าพักอยู่ตำบลนั้น ๓ คืน ๒ วัน พอพลไพร่ช้างม้าหายเหนื่อยเมื่อยล้าดี ณวันพุธ ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓ เวลาเช้านาฬิกาย่ำรุ่งแล้ว ๓๐ นาที ยกจากเมืองยูขึ้นเขาเข้าแขวงเมืองพวน ทางนี้เปนที่สำคัญ เขานั้นภูพัดไหว้ได้ความลำบากยากแก่ผู้ไปมาต้องหยุดยั้งหลายครั้งตามระยะทาง ๆ เปนไหล่เขามีที่กว้างคืบเศษศอกหนึ่ง บ้างต้นไม้ใหญ่ล้มขวาง ข้างบนก็เอนลงมากีดกูบสับประคับหลังช้าง ต้องตัดฟันคัดง้างแก้ไขแต่พอไปได้ ในระยะนั้น คนกองทัพเดินระวังตัวเต็มที มีคำฦๅเล่าว่า ก่อนเก่า ลูกค้าไปมาตกตาย มีตัวอย่างที่ริมทางทั้งสองข้าง ๆ หนึ่งเปนเขาสูงตั้งตรงขึ้นไปยาวยืดถึงยอด ข้างหนึ่งอากาศว่างเปล่าโปร่งโล่งตลอดมิใช่เหวผา ถ้าแลลงไปดูข้างล่างไกลลิบลิ่วหวิวหวั่นเปนควันกลุ้มจนสุดสายตาหาเห็นพื้นแผ่นดินไม่ เมื่อกองพระยาสุโขทัยยกไปก่อนข้าพเจ้าประมาณเดือนเศษ เปนเหตุช้างม้าพลาดพลัดตกสูญหายมิได้ตัว เปนที่น่ากลัวอนาถหนัก นายทัพนายกองทหารขุนหมื่นที่ได้ช้างเกณฑ์ก็ลงจากแหย่งหลังช้างต่างเดินไป แต่ข้าพเจ้าเห็นว่า แม้มิถึงกาลเวลาแล้ว ไม่เปนไร ปลงใจเอาราชการ ระงับอารมณ์ให้หายคิดฟุ้งซ่านสิ้นเสียวหวาด นึกอำนาจพระ