ข้ามไปเนื้อหา

หน้า:ตำนานเมือง - รถ - ๒๔๘๑.pdf/28

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๕

ดูหมิ่นคนไทยว่า ไม่สามารถจะรบพะม่าให้ชะนะได้ แต่พะม่าพยายามตีหักออกไม่ได้จนอดอยาก ต้องยอมให้จับเป็นทั้งกองทัพ เป็นเหตุให้พะม่าเกรงขาม และทำให้ไทยมีน้ำใจองอาจกล้าหาญไม่ย่อท้อต่อพะม่าเหมือนแต่ก่อน

จังหวัดลพบุรีเป็นเมืองเก่าสมัยทวารวดีในระยะราว พ.ศ. ๕๐๐–๑๒๐๐ ในพงศาวดารเหนือกล่าวว่า พระเจ้ากาฬวรรณดิศทรงสร้าง ดูก็มีเค้า เพราะได้ขุดค้นพบเครื่องดินเผาและเสาศิลาแปดเหลี่ยมอยู่ที่ศาลสูง จารึกเป็นภาษามอญชะนิดอย่างเก่าแก่รุ่นพุทธศตวรรษที่ ๑๑–๑๒ เพราะฉะนั้น จึงเป็นเมืองสำคัญและเก่ากว่าเมืองอื่น ๆ ในประเทศนี้ เว้นแต่เมืองที่นครปฐมแห่งเดียว เมื่อก่อนสมัยศรีอยุธยา เมืองลพบุรีมีชื่อว่า ละโว้ นัยว่า เดิมเป็นเมืองหลวงของละว้าทางตะวันออก ครั้นมาถึงสมัยเมื่อพวกขอมซึ่งตั้งราชธานีอยู่ที่นครธมมีอำนาจมากขึ้น ก็แผ่อำนาจรุกเข้ามาโดยลำดับ จนได้เมืองละโว้และเมืองที่นครปฐมไว้ในอำนาจเมื่อราว พ.ศ. ๑๔๐๐ จึงตั้งเมืองละโว้เป็นราชธานีของขอมในลุ่มน้ำเจ้าพระยา ต่อมาเมื่อราว พ.ศ. ๑๕๕๐ พะม่ามีอำนาจขึ้น ยกทัพเข้ามาตีแดนขอมในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยานี้ได้ทั้งหมด เมื่อพะม่าเสื่อมอำนาจลง เมืองละโวก็ตั้งเป็นอิสสระหาขึ้นแก่นครธมไม่ จนไทยขยายลงมาตั้งเป็นอิสสระได้ที่เมืองสุโขทัยราว พ.ศ. ๑๗๐๐