หน้า:ตำนานเมือง - รถ - ๒๔๘๑.pdf/30

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๗

เจ้าอยู่หัวก็ได้โปรดให้ไปซ่อมแซมเมืองลพบุรี และโปรดให้สร้างพระที่นั่งและตำหนักขึ้นไว้เป็นที่ประพาส เมืองลพบุรีจึงนับว่า เป็นเมืองสำคัญเป็นลำดับมาจนบัดนี้

จังหวัดลำปาง เดิมเรียกว่า เมืองผากอง ต่อมาเปลี่ยนชื่อว่า เขลางคนคร อยู่ทางฝังขวาแม่น้ำวัง และมีเมืองอีกเมืองหนึ่งอยู่ตรงกันข้าม คือ อยู่ทางฝั่งซ้ายแม่น้ำวัง มีตำนานกล่าวไว้ในหนังสือจามเทวีวงศ์ (บริเฉทที่ ๙ และที่ ๑๐) ในพงศาวดารโยนกกล่าวว่า นครเขลางคนั้น พระพรหมฤษีสร้างถวายพระเจ้าอนันตยศ โอรสที่สองของพระนางจามเทวี ต่อมา พระเจ้าอนันตยศยกนครเขลางคถวายเป็นที่ประทับของพระนางจามเทวี ราชมารดา พระพรหมฤษีจึงสร้างพระนครถวายพระเจ้าอนันตยศใหม่ตามทิวเขาอันยื่นไปจากนครเขลางค ให้นามว่า อาลัมพางคนคร คือ ลำปาง นครเขลางคและนครลำปางอยู่คนละฝั่งน้ำเป็นประดุจเมืองเดียวกัน ชนทั้งหลายจึงเรียกว่า นครเขลางคลำปาง นานเข้าคำต้นหายไป เหลือแต่ นครลำปาง (พงศาวดารโยนก หน้า ๑๙๕)

จังหวัดลำปางในสมัยเชียงแสนราว พ.ศ. ๑๖๐๐–๑๘๐๐ ตกอยู่ในอำนาจของพวกมอญเขมร ครั้นถึงสมัยสุโขทัย เมื่อขุนเม็งรายสร้างเมืองเชียงใหม่แล้ว คิดอุบายรวบเอานครลำปางมาขึ้นอยู่ในอำนาจได้ ในสมัยกรุงศรีอยุธยา จังหวัดลำปางบางคราว