หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/124

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
109

พุทธเจ้าหลวงซงพระราชปรารภ เมื่อนายกุหลาบมีชื่อเสียงขึ้นด้วยพิมพ์หนังสือคำไห้การขุนหลวงหาวัดนั้น ประจวบกับเวลาตั้งกรมโปลิสท้องน้ำซึ่งโปรดไห้เจ้าพระยานรรัตนราชมานิต (โต) เปนผู้บันชาการ เจ้าพระยานรรัตนฯ เห็นว่า นายกุหลาบเปนคนกว้างขวางทางท้องน้ำ และมีความรู้ ผู้คนนับหน้าถือตา จึงเอามาตั้งเปน "แอดชุแตนต์" (ยสเสมอนายร้อยเอก) ไนกรมโปลิสท้องน้ำ นายกุหลาบจึงได้เข้าเปนข้าราชการแต่นั้นมา

(4)

สมัยนั้น หอพระสมุดวชิรญานเพิ่งแรกตั้ง (ชั้นเมื่อยังเปนหอพระสมุดของพระโอรสธิดาไนพระบาทสมเด็ดพระจอมเกล้าเจ้าหยู่หัวรวมกันเปนเจ้าของ) นายกุหลาบขอสมัคเข้าเปนสมาชิก เจ้านายที่เปนกัมการซาบกันแต่ว่า นายกุหลาบเปนผู้รักหนังสือ ก็รับเข้าเปนสมาชิกหอพระสมุดฯ ตามประสงค์ ก็มีแก่ไจไห้หนังสือฉบับเขียนต่าง ๆ ที่ได้ลักคัดสำเนาจากหอหลวงเอาไปแปลงเปนฉบับไหม่เปนของกำนันแก่หอพระสมุดฯ หลายเรื่อง กรมพระสมมตอมรพันธ์กับตัวฉันเปนกัมการหอพระสมุดฯ ก็ไม่เคยเห็นหนังสือไนหอหลวงมาก่อน และไม่รู้ว่า ย้ายหนังสือไปเก็บไว้ที่วังกรมหลวงบดินทฯ เปนแต่พิจารนาดูหนังสือที่นายกุหลาบไห้หอพระสมุดฯ เห็นแปลกที่เปนสำนวนเก่าแกมไหม่ระคนปน