หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/125

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
110

กันหมดทุกเรื่อง ถามนายกุหลาบว่า ได้ต้นฉบับมาจากไหน นายกุหลาบก็อ้างแต่ผู้ตาย เช่น พระยาสรีสุนทรฯ (ฟัก) และกรมสมเด็ดพระปรมานุชิตชิโนรส เปนต้น อันจะสืบสวนไม่ได้ จึงเกิดสงสัยว่า ที่เปนสำนวนไหม่นั้นน่าจะเปนของนายกุหลาบแซกลงเอง จึงมีความเท็ดหยู่มาก แต่ตอนที่เปนสำนวนเดิม นายกุหลาบจะได้ต้นฉบับมาจากไหนก็ยังคิดไม่เห็น กรมพระสมมตฯ จึงตรัดเรียกหนังสือพวกนั้นว่า "หนังสือกุ" เพราะจะว่าแท้จิงหรือว่าเท็ดไม่ได้ทั้งสองสถาน กรมพระสมมตฯ ไคร่จะทอดพระเนตรหนังสือพวกนั้นไห้หมด จึงซงผูกพันทางไมตรีกับนายกุหลาบเหมือนหย่างไม่รู้เท่า นายกุหลาบเข้าไจว่า กรมพระสมมตอมรพันธ์ซงนับถือ ก็เอาหนังสือฉบับที่ทำขึ้นมาถวายทอดพระเนตรจนถึงพงสาวดารกรุงรัตนโกสินท์ (ตอนรัชกาลที่ 3) ซึ่งเจ้าพระยาทิพากรวงส์แต่ง ก็หนังสือเรื่องนั้นเปนหนังสือแต่งไหม่ไนรัชกาลที่ 5 สำเนาฉบับเดิมมีหยู่ไนหอพระสมุดฯ เมื่อได้ฉบับของนายกุหลาบมาเอาสอบฉบับเดิมก็จับได้ว่า นายกุหลาบแซกลงตรงไหน ๆ บ้าง กรมพระสมมตฯ กราบทูนสมเด็ดพระพุทธเจ้าหลวงไห้ซงซาบ ดำหรัดเรียกเอาไปทอดพระเนตร ซงจับได้ต่อไปว่า ความที่แซกนั้นนายกุหลาบคัดเอามาจากหนังสือเรื่องไหน ๆ ก็เปนอันรู้ได้แน่ชัดว่า ที่หนังสือฉบับนายกุหลาบผิดกับฉบับเดิม เปนเพราะนายกุหลาบแก้ไขแซกลงทั้งนั้น สมเด็ดพระพุทธเจ้าหลวงซง "มันไส้" ถึงเขียนลายพระราชหัถเลขาลงไนต้นฉบับของนายกุหลาบ ซงชี้ไห้เห็นตรงที่แซกบ้าง