หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/141

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
126

พระราชพงสาวดาร ฉบับพระราชหัถเลขา มาถึง 11 เล่ม จนผู้ขายบอกว่า หมดฉบับที่มีเพียงเท่านั้น

ฝ่ายตัวฉัน ตั้งแต่ได้หนังสือพระราชพงสาวดาร ฉบับพระราชหัถเลขา มา 2 เล่ม ก็เกิดพิสวง ด้วยเห็นชัดว่า หนังสือฉบับนั้นเปนของหลวงอันอาลักสน์รักสาไว้ไนหอหลวง เหตุไฉนจึงมาตกเปนของคนชั้นราสดรเอาออกเที่ยวขายได้ตามชอบไจ ฉันจึงเรียกหัวหน้าพนักงานรับหนังสือมากะซิบสั่งไห้สืบดูว่า ผู้ที่เอามาขายทำการงานหย่างไร และมีสำนักหลักแหล่งหยู่ที่ไหน เขาสืบได้ความจากผู้รู้จักว่า คน 2 คนที่เอาหนังสือพระราชพงสาวดาร ฉบับพระราชหัถเลขา มาขายนั้น เดิมเปนมหาดเล็กหยู่ที่วังกรมหลวงบดินทฯ แต่เมื่อกรมหลวงบดินทฯ สิ้นพระชนม์แล้ว เห็นเที่ยวร่อนเร่หยู่ จะสำนักที่ไหนหาซาบไม่ พอฉันได้ยินว่า คนที่เอาหนังสือมาขายเคยเปนมหาดเล็กหยู่ที่วังกรมหลวงบดินทฯ ก็รู้สึกเหมือนหย่างว่า ไครเปิดแสงไฟฟ้าไห้แลเห็นเรื่องประวัติหนังสือหอหลวงไนทันที ยิ่งคิดไปถึงกรนีต่าง ๆ ที่เคยรู้เห็นมาแต่ก่อน ก็ยิ่งเห็นตระหนักแน่ชัด ด้วยเปนเรื่องติดต่อสอดคล้องกันมาตั้งแต่กรมหลวงบดินทฯ เอาหนังสือหอหลวงไปรักสาไว้ที่วัง แล้วเอาออกอวดไห้คนดูเมื่องาน 100 ปี นายกุหลาบได้เห็น จึงได้พยายามขอยืมจากกรมหลวงบดินทฯ ไปลอบจ้างทหานมหาดเล็กไห้คัดสำเนาเอาไปดัดแปลงสำนวนออกพิมพ์ ครั้นถึงเวลาเมื่อขนหนังสือหอหลวงกลับคืนเข้าไปไว้ไนวังตามเดิม มีคนที่กรมหลวงบดินทฯ ยักยอกหนังสือ