หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/222

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร
207

เปนการช่วยชีวิตของผู้ที่มาไห้ปลูกนั้นเอง ซ้ำพระเจ้าหยู่หัวซงพระกรุนาโปรดไห้หมอหลวงออกไปปลูกฝีไห้เปนทาน ก็เปนบุญของราสดร มีแต่เปนคุนแก่ราสดรหย่างเดียว ข้อสำคันหยู่ที่จะต้องทำหย่างไรไห้ราสดรรู้ความจิง ก็จะพากันมาปลูกฝีด้วยความยินดี หาต้องบังคับปรับไหมไห้เดือดร้อนไม่ กะทรวงนครบาลไม่เห็นชอบด้วย คงเห็นหยู่ว่าถ้าไม่ตั้งข้อบังคับ การปลูกฝีก็ไม่สำเหร็ดได้ ฉันตอบว่าโดยฉันจะเห็นพ้องกับกะทรวงนครบาล กะทรวงมหาดไทยก็ไม่สามารถจะจัดการได้ตามความคิดหย่างนั้น เพราะพูมิลำเนาของราสดรตามหัวเมืองหยู่กะจัดกะจายกัน ราสดรชาวหัวเมืองความรู้น้อยกว่าชาวกรุงเทพฯ ถ้ามีประกาสคาดโทสคนก็เห็นจะพากันตื่น ตำรวจพูธรตามหัวเมืองก็ไม่มีมาก พอจะไปเที่ยวตรวจตราราสดรตามบ้านช่องได้ทั่วถึง เหมือนพวกกองตระเวนของกะทรวงนครบาลไนกรุงเทพฯ เพราะฉะนั้นต่างกะทรวงต่างทำตามที่เห็นว่าจะทำได้ไนท้องที่ของตนจะดีกว่า เอาแต่ไห้สำเหร็ดตามพระราชประสงค์เปนประมาน ก็ตกลงกันหย่างนั้น กะทรวงนครบาลจะจัดการหย่างไร ฉันไม่ได้เอาไจไส่สืบสวน จะเล่าแต่กะบวนการที่กะทรวงมหาดไทยจัดครั้งนั้น คือ

1. แต่งประกาสพิมพ์เปนไบปลิว ความว่าพระเจ้าหยู่หัวซงซาบว่าเกิดโรคฝีดาดขึ้นชุกชุม ซงพระวิตกเกรงว่าราสดรจะพากันล้มตาย ซงพระราชดำหริว่าโรคฝีดาดนั้นอาดจะป้องกันได้ด้วยปลูกฝี ถ้าไครปลูกแล้วก็หาออกฝีดาดไม่ แต่การปลูกฝียังไม่แพร่หลายออกไปถึงหัว