หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/238

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
223

ก็ได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาต ไห้แก้ไขดังว่ามา

พอสิ้นปีที่สอง ได้นักเรียนออกไปเปนผู้ตรวดการครั้งแรก ดูเหมือน 5 คน นักเรียนมหาดเล็กซึ่งออกไปเปนผู้ตรวดการนั้น ฉันไห้เรียกตามแบบโบรานว่า "มหาดเล็กรายงาน" ยังสังกัดหยู่ไนกรมมหาดเล็ก และแต่งเครื่องแบบมหาดเล็ก เปนแต่ออกไปรับราชการหยู่หัวเมือง ไปหยู่มนทลไหน เวลาพระเจ้าหยู่หัวสเด็ดไปยังมนทลนั้น ต้องเข้าไปสมทบกับมหาดเล็กที่ตามสเด็ดรับราชการไนพระองค์ เช่น เชินเครื่องราชูปโภค ตั้งเครื่องเสวย และถวายหยู่งานพัด เปนต้น สังเกตดูพระเจ้าหยู่หัวเมื่อทอดพระเนตรเห็นมหาดเล็กรายงานที่ไหน ก็ซงสแดงพระเมตตาปรานี มักซงทักทายและตรัดเรียกไช้สอย ซงไถ่ถามถึงการงานที่ไปทำ เพื่อจะไห้มีแก่ไจ เห็นได้ว่า พอพระราชหรึทัยที่ซงเห็นผลของโรงเรียนมหาดเล็กว่า เปนประโยชน์แก่ราชการบ้านเมืองได้ดังพระราชประสงค์ ส่วนการฝึกหัดมหาดเล็กรายงานนั้น ฉันสั่งไห้สมุหเทสาภิบาลไช้ไปเที่ยวตรวดการงานต่าง ๆ ตามหัวเมืองไนมนทล เพื่อไห้รู้จักภูมิลำเนาและผู้คนพลเมืองหย่างหนึ่ง ไห้ไปทำการไนหน้าที่ปลัดอำเพอไห้รู้วิธีปกครองติดต่อกับตัวราสดรหย่างหนึ่ง มหาดเล็กรายงานได้เล่าเรียนและรับอบรมจากโรงเรียนมหาดเล็กมากแล้ว ไปเปนตำแหน่งมหาดเล็กรายงานหยู่ไม่ช้ากว่าปี ก็ชำนาญกิจการถึงขนาดที่จะเปนตำแหน่งข้าราชการชั้นรับสัญญาบัตร เช่น เปนนายอำเภอ เปนต้น แทบทุกคน แต่เมื่อแรกเปนตำแหน่งชั้นสัญญาบัตร เปนแต่ปลดจากโรงเรียน