ประเพนีเผาสพชาวอินเดียที่ฉันได้รู้เห็นนะเมืองพารานสี มีเหมือนกับประเพนีไทยแต่ที่ทิ้งธาตุลงน้ำ กับที่ขนันสพทารกทิ้งลงน้ำ ตามประเพนีโบรานไนอินเดีย สพย่อมเผาทั้งนั้น ต่างกันแต่พวกถือพระพุทธสาสนาเผาสพแล้วเอาอัตถิธาตุฝังและก่อกองดินหรือกองหินไว้ตรงที่ฝังเรียกว่า "สถูป" แต่พวกถือสาสนาฮินดูทิ้งอัตถิธาตุลงน้ำ ไทยเราถือพระพุทธสาสนาเปนพื้นเมือง เพราะฉะนั้น ถ้าเปนคนชั้นสูง ก็ก่อพระเจดีย์บันจุอัตถิธาตุ ถ้าเปนคนชั้นต่ำ ก็เปนแต่ฝังอัตถิธาตุหรือเอาไปกองทิ้งไว้ที่โคนต้นโพ แต่พระเจ้าแผ่นดินและเจ้านายซงถือประเพนีของพวกพราหมน์ด้วย จึงรับคติการถ่วงธาตุมาไช้ไนประเพนีพระบรมสพและพระสพเจ้านายทำทั้งสองทาง ส่วนพระอัตถิบันจุไว้ไนพระเจดีย์ตามทางพระพุทธสาสนา ส่วนพระอังคารหรือถ่านที่เผาพระสพเชินไปลอยปล่อยไปไนแม่น้ำตามทางสาสนาฮินดู เพิ่งมาเลิกลอยพระอังคารเปลี่ยนเปนบันจุเมื่อรัชกาลที่ 5 ประเพนีขนันสพทารกทิ้งน้ำนั้น ไทยเราเอาสพไส่ลงไนหม้อ ไม่ผูกกับคอหม้อเหมือนไนอินเดีย แต่เดี๋ยวนี้ก็เลิกแล้ว เปลี่ยนเปนฝังไห้สูญไปทีเดียว
ความรู้ที่ฉันได้จากเมืองพารานสีมีพ้องกับเมืองไทยบางหย่างดังได้พรรนนามา ฉันพักหยู่เมืองพารานสี 3 วัน แล้วก็ขึ้นรถไฟไปเมืองพุทธคยา ซึ่งจะเล่าไนนิทานเรื่องอื่นต่อไป.
