นี้ปรากฎอยู่ไม่นานกว่า ๒ หรือ ๓ วินาที แสงอาทิตย์ซึ่งเปนรูปแหว่งแคบ ๆ เล็ก ๆ ก็เห็นเปนเส้นเดียวตลอดเรื่อยไปจนแสงสว่างของอาทิตย์ครั้งหลังที่สุดได้หมดไป การสังเกตในตอนนี้ อย่างที่ได้ตกลงกันมาแต่แรกแล้วท่านเจ้าเมืองเปนผู้รับธุระ ท่านได้สังเกตเห็นเหมือนดวงอาทิตย์มืดหมดดวง มีรัศมีสว่างปรากฎขึ้นโดยรอบดวงจันทร์ มีรัศมีเปนลำพุ่งออกมาด้วยเปนสีแดงจัด สว่างอยู่เสมอตรงที่ ( ก ) ดังแจ้งไว้ในแผนที่ต่อท้ายนี้ แทบอยู่ในเส้นสูนย์ของดวงจันทร์เมื่อดูจากทิศใต้ ตรง ( ข ) มีแสงเปนเส้นสีคล้ายคลึงกัน ในเบื้องสุดนั้นไม่ประจักษ์ชัดเจนเหมือนอย่าง ( ก ) นัก รัศมีที่เปนลำพุ่งออกมาเหล่านี้ ดูเหมือนจะพุ่งออกมาจากดวงจันทร์เข้าไปในรัศมีที่ล้อมรอบ เวลา ๑๑ นาฬิกา ๓๑ นาที คือ ล่วงมาสักนาที ๑ รัศมีที่เปนลำพุ่งออกมาที่ ( ก ) ลดขนาดความยาวลงบ้างเล็กน้อยแต่ออกจะดำจัดที่ ( ข ) มีรูปชัดดีกว่าแลดูเหมือนจะปรากฎอยู่นานกว่า แต่สังเกตไม่เห็นแปรสี ถึงตอนนี้สังเกตเห็นว่ามีแสงดำคล้ำพุ่งออกมาจาก มณฑลดวงจันทร์หลายแห่งแผไปใน ระยะที่ว่างไกลมาก แลดูเหมือนเปนอะไรดูไม่ชัด คล้ายกับเงา ฉายเข้าไปในระยะที่ว่าง ได้สังเกตเห็นสิ่งเหล่านี้สิ่งหนึ่งตลอดเวลาอุปราคาก็เพราะด้วยมีเวลาปรากฎอยู่นานเท่านั้น คือที่ ( ข ) เวลา ๑๑ นาฬิกา ๓๒ นาที ความยาวที่ ( ก ) ลดลง เบื้องสุดของ ( ข )
หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๑๙) - ๒๔๖๓.pdf/44
หน้าตา