ข้ามไปเนื้อหา

หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๓๔) - ๒๔๖๙.pdf/15

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

ทูตไทยไปฝรั่งเศสครั้งนั้นเปนครั้งที่ ๓ แลในเที่ยวนั้นมีบุตรข้าราชการคนไทยตามออกไปศึกษาวิชาที่ฝรั่งเศสอีก ๑๒ คน ทูตานุทูตเดิรทางออกจากประเทศสยามพร้อมกับมองสิเออร์เลอ เชอวาเลีย เดอ โชมอง ได้ไปถึงเมืองฝรั่งเศส ไปขึ้นที่เมืองเบรสต์ แล้วก็เดิรทางต่อไปจนถึงเมืองนังต์ เมืองออเลอัง เมืองฟองแตนบโล แลที่สุด ถึงกรุงปารีส ได้เข้าเฝ้าพระเจ้าหลุยที่พระราชวังแวร์ไซย แลได้ไปเที่ยวตามสถานที่ ๆ น่าชมอีกหลายแห่งในกรุงปารีส แลได้ไปชมเมืองแฟลนเดอ ซึ่งเปนเมืองที่ฝรั่งเศสตีได้ใหม่ ๆ ด้วย เหตุการณ์ที่ทูตไทยได้ไปเที่ยวตามสถานที่ต่าง ๆ ในประเทศฝรั่งเศสในครั้งนั้น มีปรากฎอยู่ในหนังสือเล่มหนึ่งชื่อว่า โวยาช แด อัมบาสสาเดอร์ เดอ เซียม อัง ฟรางส์ (ระยะทางทูตไทยไปฝรั่งเศส) ตีพิมพ์ที่ปารีสปี พ.ศ. ๒๒๒๙ (หนังสือเล่มนี้มีอยู่ที่หอพระสมุดสำหรับพระนคร)

บัดนี้ ข้าพเจ้าจะได้กล่าวถึงเรื่องส่วนตัว ตลอดถึงประวัติแลนิสสัยของทูตานุทูตไทยครั้งที่ ๓ แลได้มีจดหมาย ๒ ฉบับที่เขาเปนผู้เขียน แลข้าพเจ้าได้พบกรุงปารีส ได้พิมพ์อยู่ในหนังสือเล่มนี้ด้วย

เชอวาเลีย เดอ โชมอง ได้เขียนไว้ในหนังสือจดหมายเหตุของเขา (หน้า ๒๑๑–๒๑๒) ว่า "ทูตานุทูตชุดนี้เปนคนดีที่สุดในโลก เปนคนเฉย ได้เคยรับการศึกษาอย่างดี เปนคนอ่อนน้อม แลอารมณ์ดี หวังว่า เขากับข้าพเจ้าคงเปนมิตร์สหายที่สนิทสนมกันต่อไป"