หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๗) - ๒๔๖๐.pdf/5

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร

ท่านผู้อื่นจะชอบฤๅไม่นั้น ก็จะเห็นแล้วแต่อัธยาไศรย แต่ข้าพเจ้าจะกล้ารับรองว่าเปนหนังสือเรื่องดี ดังแสดงมาทุกประการ (๒) คำให้การเถ้าสา เรื่องหนังราชสีห์นั้น คือเมื่อปีรกา จุลศักราช ๑๑๗๕ พ.ศ. ๒๓๕๖ ในรัชกาลที่ ๒ หลวงอนุรักษ์ภูเบศร์ กับนายฤทธิรณรงค์ กราบทูลว่าหญิงหม้ายคนหนึ่ง ชื่อเถ้าสา อยู่ที่ริมวัดปากน้ำในคลองบางหลวง มีหนังแปลกปลาดผืน ๑ ว่าเปนหนังราชสีห์ของพระเจ้าเอกทัศ พระที่นั่งสุริยามรินทร์ นายอูสามีของเถ้าสาได้มาเมื่อกรุงเก่าเสียแก่พม่าข้าศึก จึงโปรดให้เรียกเถ้าสามาถามคำให้การ คำให้การนี้เปนแต่เรื่องแปลกปลาด ข้าพเจ้าได้ทำคำอธิบายเฉภาะเรื่องพิมพ์ไว้ข้างท้ายคำให้การนั้นแล้ว (๓) คำให้การขุนโขลนนั้น ในสำนวนไม่ชัดว่าเปนคำให้การซึ่งให้รับสั่งให้ถามอย่างคำจีนกั๊ก แลคำให้การเถ้าสาสังเกตในทำนองความ ดูเหมือนจะทรงตั้งผู้ว่าราชการเมืองพระพุทธบาทขึ้นไปใหม่ ฤๅมิฉนั้น เมื่อจะทรงสถาปนาการรักษาพระพุทธบาท เมื่อในรัชกาลที่ ๑ จะใคร่ทรงทราบแบบแผนประเพณีการรักษาพระพุทธบาทเมื่อครั้งกรุงเก่า ความปรากฎในบานแพนกว่า เมื่อปีมโรงจุลศักราช ๑๑๔๖ พ.ศ. ๒๓๒๗ กรมการใหญ่ในเมืองพระพุทธบาทนั่งพร้อมกัน ถามคำให้การผู้ใดผู้