หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๗) - ๒๔๖๐.pdf/6

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร

หนึ่ง ตรงนี้ตัวฉบับลบเสียทราบไม่ได้ว่าเป็นใคร แต่เข้าใจได้ว่าเปนขุนโขลน คือชาวบ้านในตำบลพระพุทธบาท ซึ่งได้ยกย่องขึ้นไว้เปนผู้ใหญ่โดยเปนผู้มีอายุ ขุนโขลนนี้เล่าถึงตำนานพระพุทธบาทตลอดจนถึงแบบแผนประเพณี ที่รักษาพระพุทธบาทมาในครั้งกรุงเก่า คำให้การนี้ เชื่อได้ว่าคงจะได้บอกส่งเข้ามายังกรุงเทพ ฯ สังเกตข้อความที่กล่าวในคำให้การเห็นว่ามีหลงลืมอยู่บ้างก็จริง แต่เปนเรื่องราวแบบแผนซึ่งเปนความจริงตามตำรา แลทำเนียบการรักษาพระพุทธบาท ครั้งกรุงเก่าซึ่งยังไม่ ปรากฎในหนังสืออื่น ๆ ให้ความรู้ในทางโบราณคดีดีอยู่เปนต้นว่าเรื่องตำนานพบรอยพระพุทธบาท ได้ความในหนังสือนี้ดียิ่งกว่าที่ปรากฎในหนังสือพระราชพงษาวดาร คือว่า เหตุที่จะพบรอยพระพุทธบาทนั้น เดิมพระสงฆ์ไทยออกไปลังกาทวีป ซึ่งมีรอยพระพุทธบาทอยู่บนยอดเขาสุมณะกูฏ เปนที่สักการบูชาของชาวลังกา พระสงฆ์ไทยไปนมัสการรอยพระพุทธบาทนั้น พระสงฆ์ลังกาจึงบอกว่า ที่ในกรุงศรีอยุธยาก็มีรอยพระพุทธบาทอยู่ที่เขาสัจพันธ์เหมือนอย่างที่สิงหฬทวีป พระสงฆ์ไทยได้เนื้อความนี้มาทูลแด่สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม ๆ มีรับสั่งให้หัวเมืองเที่ยวตรวจตราหารอยพระพุทธบาทตามที่ชาวลังกาว่า เมืองสระบุรีให้สืบสวน ไปได้ความจากพรานบุญ ว่ามีรอยเหมือนรอยเท้าอยู่ที่เขานั้นรอย ๑ ซึ่งพรานบุญได้พบปะไว้แต่ก่อน เมืองสระบุรีจึงบอกเข้ามากราบทูล ฯ ตามที่กล่าวไว้ในหนังสือพระราชพงษาวดาร