หน้า:ประมวลกฎหมาย รัชกาลที่ ๑ (๑) - ๒๔๘๑.pdf/14

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

๒

พระราชปรารภ

พีรียบรากรมภาหุ กราบบังคมทูลพระกรรุณาด้วยข้อ

ความนายบุญศรี^[1] ช่างเหลกหลวงร้องทุกข^[2] ราชกล่าวโทษ

\scriptstyle {\left.{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right\}\,}

ใจความว่า อำแดงป้อม ภรรยานายบุญศรี ฟ้อง

หย่านายบุญศรี ๆ ให้การแก่พระเกษมว่าอำแดงป้อมนอก

ใจทำชู้ด้วยนายราชาอรรถแล้วมาฟ้องหย่านายบุญศรี ๆ ไม่

หย่า พระเกษมหาพิจารณาตามคำให้การนายบุญศรีไม่

พระเกษมพูดจาแพละโลมอำแดงป้อม แลพิจารณาไม่

เปน

\scriptstyle {\left.{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right\}\,}

เข้าด้วยอำแดงป้อม แล้วคัดข้อความมาให้ลู

กขุนสานหลวงปฤกษา ๆ ว่า เปนหญิงหย่าชาย ให้อำแดงป้อม

กับนายบุญศรีขาดจากผัวเมียกันตามกฎหมาย จึ่งทรงพระ

กรรุณาตรัสว่า หญิงนอกใจชายแล้วมาฟ้องหย่าชาย ลูกขุน

ปฤกษาให้หย่ากันนั้นหาเปน

\scriptstyle {\left.{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right\}\,}

ไม่ จึ่งมีพระราชโองการ

ตรัสสั่ง ให้เจ้าพญาพระคลังเอากฎหมายณสานหลวงมาสอบ

กับฉบับ

\scriptstyle {\left.{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right\}\,}

ได้ความว่า ชายหาผิดมิได้ หญิงขอหย่า

ท่านว่า เปนหญิงหย่าชาย หย่าได้ ถูกต้องกันทังสามฉบับ

จึ่งมีพระราชโองการมานพระบันทูลสูรสิงหนาทดำรัสว่า ฝ่าย

พุทธจักรนั้น พระไตรยปิฎกแปดหมื่นสี่พันพระธรรมขันธ์

อันสมเดจ์พระพุทธิเจ้าทรงพระมหากรรุณาประดิษฐานไว้ต่าง

พระองคได้เปนหลักโลกยสั่งสอนบรรพชิตบริษัษยแลฆราวาศ

บริษัษยได้ประฏิบัดิ^{[วซ 1]} รู้ซึ่งทางศุคติภูมแลทุคติภูม แลพระ

ม.ธ.ก.