หน้า:ประมวลกฎหมาย รัชกาลที่ ๑ (๒) - ๒๔๘๑.pdf/287

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๘๕
วิวาทด่าตี

ท่านว่ามันด่าหมูประทามันด่าหมาประเทียบ ให้ไหมโดยเบี้ย
ค่าตัวเอาแต่กึ่งหนึ่ง
 กล่าวลักษณวิวาทด่ากันให้ปรับไหมโดยสังเขปแต่เท่านี้
38
 ๓๘ มาตราหนึ่ง รุกไปด่าตีท่านก็ดี สองรุก  ด่า
ตี
กันก็ดี
ให้พิจารณาจงรู้ทางบกทางน้ำห้วยบาง ทางลุ่มดอนขี่ขอนไม้
ขี่เรือขี่แพขี่ช้าง ผู้อยู่หัวมาท้าย ๆ มาหัว อยู่เรือขึ้นบก
อยู่บกลงมาเรือ อยู่เรือลำหนึ่งค่ามไปเรือลำหนึ่งก็ดี ค่าม
ฟากคลองที่แดนตนไปถึงที่แดนบ้านเรือนท่านก็ดี แลอยู่
เรือนทัพทึมแลบนต้นไม้ก็ดี ผู้อยู่ไต้ต้นไม้ขึ้นไปถึงบน ผู้อยู่
บนลงมาถึงล่างก็ดี ปักกันปันแดนไว้ล่วงเข้าไปก็ดี อยู่เหนือ
น้ำลงมาไต้น้ำ อยู่ไต้น้ำขึ้นไปเหนือน้ำก็ดี ท่านว่าให้เอา
เปนรุก
39
 ๓๙ มาตราหนึ่ง วิวาทร้องด่าเถียงกัน ผู้ใดออกไป
จากที่แดนตน รุกเข้าไปถึงที่แดนท่านด่าตีกันไซ้ ท่านว่า
ผู้นั้นรุก ให้ไหมโดยพระราชกฤษฎีกา
40
 ๔๐ มาตราหนึ่ง วิวาทด่าตีกันแลบันดานโกรธภา
พวกผู้คนข้าไทพี่น้องพ้องพันธุญาติลูกหลาน ถือไม้ค้อน
ก้อนอิดดิน แลเครื่องสรรพสาตราวุธรุกไป  ตีด่า
ฟันแทง
ท่านถึง
ม.ธ.ก.