หน้า:ประวัติฯ ศรีสุริยวงศฯ - ดำรง - ๒๔๗๒.pdf/7

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
  • ประวัติสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ
  • เมื่อก่อนเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน

อธิบายเบื้องต้น

หนังสือซึ่งข้าพเจ้าเรียบเรียงทูลเกล้าฯ ถวายในงานพระราชกุศลหน้าพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงสงขลานครินทร ๒ เรื่องที่พิมพ์มาแล้ว คือ เรื่อง จดหมายเหตุเมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต พิมพ์ในงานสัตมวาร และเรื่อง พระราชประวัติพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อก่อนเสวยราชย์ พิมพ์ในงานปัญญาสมวาร มีข้อความกล่าวถึงสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศเมื่อยังเป็นเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ ที่สมุหพระกลาโหม ทั้ง ๒ เรื่อง ครั้นถึงเวลาเรียบเรียงหนังสือทูลเกล้าฯ ถวายสำหรับพิมพ์ในงานศตมาห ข้าพเจ้าคิดว่า ถ้าเป็นเรื่องประวัติสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ เห็นจะเหมาะดี จะได้เป็นเรื่องเนื่องต่อกันในหนังสือแจกทั้ง ๓ งาน ข้าพเจ้าจึงได้เรียบเรียงเรื่องประวัติของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศตอนเมื่อก่อนเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย ความที่กล่าวในเรื่องประวัตินี้โดยมากกล่าวตามที่พบในจดหมายเหตุต่าง ๆ ทั้งของไทยและของฝรั่ง ที่ทราบด้วยตนเองก็มีบ้าง แห่งใดซึ่งเป็นแต่กล่าวโดยสันนิษฐานของข้าพเจ้าเองก็ได้บอกไว้ เพื่อผู้อ่านจะได้วินิจฉัย หวังว่า จะเป็นประโยชน์ในทางความรู้โบราณคดีแก่ท่านทั้งปวง