มูลเหตุที่จะแต่งโคลงประวัติพระยาวิชิตสงครามนั้น คือ ครั้ง ๑ แต่เมื่อ ร.ศ. ๑๑๒ ตรงกับปีฉลู เบญจศก พ.ศ. ๒๔๓๖ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสวยราชย์ได้ ๒๕ ปี ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลสมโภชศิริราชสมบัติที่พระราชวังบางปอิน ในงานครั้งนั้น โปรดให้พระบรมวงษานุวงษ์แลข้าราชการทั้งฝ่ายน่าฝ่ายในแต่งประทีปทำเปนลับแลบ้าง ทำเปนโคมบ้าง ทรงพระราชอุทิศถวายเฉลิมพระเกียรติยศสมเด็จพระเจ้าแผ่นดินที่ได้ทรงปกครองสยามราชอาณาจักรตั้งแต่ครั้งกรุงเก่าเปนราชธานีเปนต้นมาทุก ๆ พระองค์ แลโปรดให้ตรวจพงษาวดารจดพระนามเจ้านายแลนามข้าราชการที่สิ้นพระชนม์แลสิ้นชีพล่วงไปแล้วบรรดาปรากฎว่า ได้กระทำคุณความชอบแก่แผ่นดินตั้งแต่ครั้งกรุงเก่ามาจนในกรุงรัตนโกสินทร โปรดให้ทำโคมประทีปเปนเกียรติยศแก่เจ้านายแลข้าราชการนั้น ๆ ทุก ๆ พระองค์ทุกท่าน ลับแลแลโคมประทีปที่ทำครั้งนั้นที่เปนส่วนสำหรับพระองค์ใดหรือข้าราชการคนใด ผู้ทำเครื่องประทีปแต่งบทกลอนเปนโคลงบ้าง ฉันท์บ้าง กลอนสุภาพบ้าง สรรเสริญเกียรติยศผู้ที่ทรงพระราชอุทิศประทีปถวายแลพระราชทาน เขียนไว้ที่โฉมแลลับแลนั้น ๆ ผู้ที่ต้องทำประทีป ถ้าแต่งกลอนไม่ได้เอง ก็วานผู้อื่นที่ชอบพอกันช่วยแต่งให้ ครั้งนั้น พระยาวิชิตสงคราม (ทัด) บิดาของท่านเลื่อม มีชื่ออยู่ในบาญชีผู้มีบำเหน็จความชอบมาแต่ก่อน ได้
