หน้า:พงศาวดาร (จาด) - ๒๕๐๒.pdf/8

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
คำนำประวัติ

ประวัติพลโท พระยากลาโหมราชเสนา ตามที่กล่าวมานี้เป็นข้อความที่พระยากสิภูมิพิทักษ์ (เจิม สาริกานนทื) รับฉันทะจากคุณหญิงกลาโหมราชเสนานำมาให้ข้าพเจ้าช่วยตรวจดูหรือจะแก้ไขอะไรบ้างก็แล้วแต่จะเห็นสมควร ข้าพเจ้ายินดีรับสนอง เพราะจะเป็นโอกาสให้ข้าพเจ้าได้สำแดงความเคารพระลึกถึงเป็นปฏิการะแด่ท่านเจ้าคุณกลาโหมราชเสนาในฐานะที่ท่านเคยมีไมตรีจิตแก่ข้าพเจ้าซึ่งเป็นนิทัศนอุทาหรณ์อันดีของผู้ใหญ่ที่มีต่อผู้น้อย

ข้าพเจ้าได้อ่านประวัติพลโท พระยากลาโหมราชเสนา ตลอดแล้ว เห็นว่า เรียงไว้เรียบร้อยดี คงมีแก้และตกเติมบ้างก็เล็กน้อยเท่านั้น แต่ในประวัติมิได้กล่าวข้อความลางประการเกี่ยวกับพระยามหาเทพ (ทองปาน) ผู้ซึ่งเป็นปู่ของพลโท พระยากลาโหมราชเสนา และเป็นต้นสกุลปาณิกบุตร ข้าพเจ้าเคยอ่านหนังสือพบเรื่องเกี่ยวกับพระยามหาเทพ (ทองปาน) ว่า เมื่อครั้งเป็นจมื่นราชามาตย์ในรัชกาลที่ ๓ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงโปรดปรานมาก เพราะ "สิบพ่อค้าไม่เท่าพระยาเลี้ยง" ซึ่งเป็นความจริงในสมัยนั้น ถึงกับมีผู้แต่งเพลงยาวค่อนแคะพระยามหาเทพ (ทองปาน) ว่า "มิเสียทีที่เขามีวาสนา แต่เห็น ๆ ที่ได้เป็นขุนนางมา ไม่เหมือนราชามาตย์ในชาตินี้" เป็นต้น อนึ่ง ข้าพเจ้าเคยกราบเรียนท่านถึง