หน้า:พงศาวดาร - ศธ (๑) - ๒๔๔๔.pdf/31

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร
พระราชพงษาวดารสังเขป

ปรากฎ. พระองค์มีพระราชบุตรสามพระองค์ ทรงพระนาม พระเชษฐาธิราช พระองค์หนึ่ง พระพันปีศรีศิลป พระองค์หนึ่ง, พระอาทิตย์วงษ์ พระองค์หนึ่ง. จึ่งเจ้าพระยากลาโหมสุริยวงษ์, ก็ยกพระเชษฐาธิราชขึ้นเสวยราชสมบัติ. แลพระพันปีศรีศิลปอนุชาหนีออกไปเมืองเพ็ชรบูรี. คิดการขบถซ่องสุมผู้คน, จะยกเข้ามาตีกรุง. จึ่งดำรัสให้ข้าหลวงออกไปจับได้ตัวเข้ามา ให้เอาไปสำเร็จโทษเสีย. แผ่นดินพระอาทิตยวงษ์

ลุศักราช ๙๙๑ ปีมเสง เอกศก, มารดาเจ้าพระยากลาโหมถึงแก่กรรม์. เจ้าพระยากลาโหมไปทำการปลงศพณะวัดกุฏ, ขุนนางไปช่วยเปนอันมาก. พระเจ้าแผ่นดินแคลงพระไทย, ว่า แส้งชุมนุมขุนนางจะคิดการขบถ. จึ่งให้ตำรวจออกไปหาเข้ามาจะจับ. เจ้าพระยากลาโหมทราบความแล้ว, ขุนนางทั้งปวงก็เข้าด้วยสิ้น. จึ่งยกพลเข้ามาในเพลากลางคืน, เข้าฟันประตูพระราชวัง, พระเจ้าแผ่นดินไม่คิดต่อสู้ ลงเรือพระที่นั่งหนีไป เจ้าพระยากลาโหมให้ขุนนางไปตามจับมาได้, ให้เอาไปสำเร็จโทษเสีย. พระเชษฐาธิราชอยู่ในราชสมบัติปีหนึ่งกับเจ็ดเดือน แต่พระชนม์เท่าใดมิได้ปรากฎ. เจ้าพระยากลาโหมจึ่งยกพระอาทิตยวงษราชอนุชา, พระชนม์เก้าขวบ ขึ้นครองราชสมบัติสืบไป. แลพระอาทิตยวงษนั้นทรงพระเยาว์ ขวนขวายแต่การเล่น, เที่ยวประพาศจับแพะจับแกะไปทุกตำบล. ข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยปฤกษาพร้อมกันเนียรเทศพระอาทิตยวงษเสียจากเสวตรฉัตร, อยู่ในราชสมบัติได้หกเดือน. จึ่งอัญเชิญเจ้าพระยากลาโหมสุริยวงษ์ขึ้นครองราชสมบัติ.