มีกรมอาษาใหม่มีกองต่างๆเกือบจะทั่วกรม ไม่ได้ปันไว้ในฝ่ายทหารฝ่ายเดียวเพื่อจะให้เปนกำลังของท่านอธิบดีในกรมนั้นๆได้บังคับบัญชาทหารหมู่หนึ่งๆทุกคน เพราะมีการทัพศึกไม่ได้เกณฑ์แต่ข้าราชการฝ่ายทหาร เมื่อผู้ใดต้องไปราชการทัพก็จะได้ใช้ทหารในหมู่ของตัวเปนกำลัง ที่ว่ามานี้เปนทหารอย่างเก่าไม่ได้ฝึกหัด ไม่มีเงินเดือนทั้งสิ้น
ส่วนทหารที่ฝึกหัดอย่างฝรั่งเกิดขึ้นใหม่ในปลายแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่ยังเปนการเล่นๆ ครั้นในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าอยู่หัว ให้สมเด็จพระยาบรมมหาศรีสุริยวงษ์เก็บลูกหมู่กองมอญมาฝึกหัดเปนรากเง่าของทหารหน้า มีเจ้าหมู่สมุหบาญชีสารวัดขุนหมื่นรับเบี้ยหวัดขึ้นอยู่ในกรมพระกระลาโหมการบังคับบัญชาก็สิทธิ์ขาดอยู่ในกรมพระกระลาโหม เมื่อทหารพวกนี้ฝึกหัดขึ้นได้พอที่จะแห่เสด็จได้ จึงได้แบ่งมาไว้ประจำการสำหรับแห่นำเสด็จพระราชดำเนิน มีจำนวนคนเข้าเวรประจำการสำหรับแห่นำเสด็จพระราชดำเนิน มีจำนวนคนเข้าเวรประจำการอยู่ในสองร้อยภายหลังจึงได้โปรดให้กรมหลวงมหิศวรินทร์เก็บคนชักเอาในกรมต่างๆสิบเอาหนึ่งทุกหมู่ทุกกรมมาเปนทหารอีกพวกหนึ่งเรียกว่าทหารเกณฑ์หัดทหารสองพวกนี้เปนทหารชั้นนอกทั้งสิ้น ส่วนทหารรักษาพระองค์นั้นยกเอากรมปืนทองปราย คือเลขข้าหลวงเดิมของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งให้นุ่งเขียวคาดพุงลายสพายปืนทองปรายแห่เสด็จกระบวนหลังมาแต่ก่อนนั้น ยกขึ้นเปนทหารปืนทองปรายพวกหนึ่งเลขข้าหลวงเดิมในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าซึ่งยกมาเปนรักษาองค์ใหม่ ถือพลองสวมหอกปลายปืนตามเสด็จกระบวรหลัง ยกขึ้นเปน
