หน้า:พงศาวดาร (หัตถเลขา) - ๒๔๕๕ (๑).pdf/29

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๗

ประกอบ หนังสือจำพวกนี้ในรัชกาลที่ ๑ ได้ถามแบบแผนการงานครั้งกรุงเก่า มีการพระราชพิธีเปนต้น ไว้มาก ตลอดจนพระราชพิธีโสกันต์ใหญ่ ต้องถามเจ้าฟ้าพินทวดีพระราชธิดาของสมเด็จพระเจ้าบรมโกษซึ่งอยู่มาในกรุงรัตนโกสินทรในรัชกาลที่ ๑ หนังสือความทรงจำของพระเจ้าไอยิกาเธอ กรมหลวงนรินทรเทวี ที่สมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงทรงพระราชนิพนธ์หนังสือเรื่องพระราชวิจารณ์นั้น ก็จะอยู่ในหนังสือจำพวกนี้เอง ข้าพเจ้าเข้าใจว่า เห็นจะทูลถามให้ท่านจดประทานเมื่อคราวแต่งพระราชพงษาวดารในรัชกาลที่ ๓ นั้น.

การแต่งพระราชพงษาวดารของเรายังไม่ได้ค้นคว้าออกไปยิ่งกว่าหนังสือต่าง ๆ ที่ว่ามาแล้วนี้ แต่อย่างไรก็ดี หนังสือพระราชพงษาวดาร ฉบับพระราชหัดถเลขา นี้ เปนฉบับดีที่สุดที่มีอยู่ในเวลานี้ ควรบรรดาผู้ที่ได้อ่านจะขอบพระเดชพระคุณสมเด็จพระเจ้าบรมวงษ์เธอ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงษ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงษ์วรเดช ที่ได้ทรงพิมพ์หนังสือฉบับนี้ให้แพร่หลายเปนครั้งแรก แลทรงพิมพ์ในเวลาเมื่อหนังสือพระราชพงษาวดารฉบับพิมพ์แต่ก่อนกำลังวิปลาศคลาศเคลื่อนด้วยการพิมพ์ต่อ ๆ กันหลายครั้งมาแล้วนั้นด้วย.

เวลานี้ การศึกษาพงษาวดารมีผู้เอาใจใส่มากขึ้นตามความเจริญของการศึกษาในบ้านเมือง ส่วนความรู้พงษาวดารก็มีมากขึ้นด้วยได้สอบสวนหนังสือต่างประเทศ จาฤกศิลา แลหนังสือเครื่องประกอบพงษาวดาร ความรู้พงษาวดารในเวลานี้ถูกต้องดีกว่าที่ได้แต่งไว้ในหนังสือพระราชพงษาวดารหลายแห่ง หนังสือพระราชพงษาวดาร ฉบับพระราชหัดถเลขา ที่พิมพ์ครั้งนี้ ถ้าได้ทำคำอธิบายบอกไว้ว่า ความ