หน้า:พระราชลัญจกร - เสฐียรโกเกศศ - ๒๔๙๓.pdf/36

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๗
สำนักนายกรัฐมนตรี ตราคชสีห์ราชสีห์รักษารัฐธรรมนูญ
กระทรวงมหาดไทย ตราราชสีห์
กระทรวงกลาโหม ตราคชสีห์
กระทรวงการคลัง ตราพระสุริยมณฑล
กระทรวงการต่างประเทศ ตราบัวแก้ว
กระทรวงเกษตราธิการ ตราพระพิรุณทรงนาค
กระทรวงยุตติธรรม ตราพระดุลยพาห
กระทรวงพาณิชย์ ตราพระวิศุกรรม
กระทรวงคมนาคม ตราพระรามทรงรถ
กระทรวงการอุตสาหกรรม ตรานารายณ์เกษียรสมุทร
กระทรวงการสาธารณสุข ตราคบเพลิงมีปีกและมีงูพันคบเพลิง

บรรดาตราที่กล่าวมานี้ เป็นตราเดิมที่ได้รับพระราชทานตามที่กล่าวมาข้างต้นนี้ก็ดี เป็นตราที่สร้างขึ้นใหม่ก็ได้ เมื่อเปลี่ยนแปลงการปกครองตามระบอบรัฐธรรมนูญ ตราตำแหน่งเสนาบดีเหล่านี้ไม่ปรากฏว่าใช้ประทับอีกต่อไป นอกจากใช้เป็นตราเครื่องหมายประจำกระทรวง แต่เดิมมา บรรดาตราประจำตำแหน่งมีระบุไว้ในลักษณะพระธรรมนูญใช้ตราในพระราชกฤษฎีกาเดิม ว่าเฉพาะตราเสนาบดี หรือรัฐมนตรีในเวลานี้ ก็มีตราพระราชสีห์ประจำตำแหน่งสมุหนายก ตราพระคชสีห์ประจำแหน่งสมุหพระกลาโหม ถัดมาก็มีตราตำแหน่งเสนาบดีจตุสดมภ์ สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงสันนิษฐานว่า