หน้า:รัฐธรรมนูญบริติช (ดิเรก ชัยนาม, 2490).pdf/21

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

มีตำแหน่งระบุไว้ โดยปกติ เพื่อที่จะได้รับเงินเดือน นายกรัฐมนตรีจำต้องดำรงตำแหน่งอื่นใดอีกตำแหน่งหนึ่ง

ผู้ที่จะครองตำแหน่งนายกรัฐมนตรีได้ต้องมีคุณสมบัติหลายประการ อาทิ บุคคลิกลักษณะ (personality) ของผู้นั้น สมาชิกในพรรคส่วนมากสนับสนุนและมีผู้นับถือ (personal prestige)

นายกรัฐมนตรีเป็นผู้กราบบังคมทูลให้พระมหากษัตริย์ทรงแต่งรัฐมนตรี หรือเจ้ากระทรวง[1] หรือพระราชาคณะ เป็นผู้กราบบังคมทูลให้พระราชทานยศบรรดาศักดิ์และเครื่องราชอิสสริยาภรณ์ให้แก่ผู้ใดได้ทั้งสิ้น

ปัญหาต่อไปมีว่า การเลือกนายกรัฐมนตรีของบริติชนี้ทำกันอย่างไร การเลือกนี้ย่อมเป็นไปตามฐานะการเมือง ผู้ที่จะรับเป็นนายกรัฐมนตรีจะต้องมั่นใจว่า สามารถจะหาผู้ร่วมงาน (colleagues) ได้ และเมื่อร่วมกันแล้ว สามารถที่จะได้ความร่วมมือจากสภาสามัญ มีบ่อย ๆ ที่ไม่จำต้องเลือกเลย เพราะพรรคที่มีเสียงมากที่สุดในสภาสามัญมีหัวหน้าซึ่งสมาชิกในคณะพรรครับนับถือกันอยู่แล้ว ฉะนั้น ใครอื่นจะมาเป็นไม่ได้อยู่เอง เพราะพรรคที่มีเสียงมากก็คงไม่สนับสนุน แต่เคยมีบางคราวที่ไม่มีหัวหน้าชัดเจน ในกรณีเช่นนี้ ก็มีผู้ที่ถูกคัดเลือกหลายนาย

ผู้ที่จะเลือก ก็คือ พระมหากษัตริย์ แต่พระมหากษัตริย์ก็ต้องย่อมสดับตรับฟังว่า ใครมีเสียงสนับสนุนมากที่สุด และเพราะพระมหากษัตริย์ไม่เป็นสมาชิกของพรรคใด ทรงเป็นกลางจริง ๆ แม้ในพระทัย


  1. รัฐมนตรีหรือเจ้ากระทรวงแตกต่างกันอย่างใด จะได้กล่าวในบทต่อไป