หน้า:รับสั่ง - ดำรง - ๒๔๙๓.pdf/11

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
เรื่อง คำว่า "มหาราช"

เหตุ สงสัยในคำว่า "มหาราช" ของไทยที่ใช้กันอยู่ เช่น คำว่า สมเด็จพระนารายณ์มหาราช เป็นต้น ว่า ใช้กันมาแต่ครั้งไหน

ถาม คำว่า "มหราช" ของไทยนั้น ใช้กันมาแต่เมื่อไร ตรงกับคำว่า "The Great" ของฝรั่งหรือมิใช่

ตอบ คำว่า "มหาราช" ว่าโดยคำ "ราช" ว่า เกิดเป็นเจ้า เช่น ราชกุมาร เป็นต้น หมายถึง ผู้เป็นใหญ่ในหมู่ "ราช" คือ พระเจ้าแผ่นดิน เหตุไรหนังสือเก่าจึงเรียกพระนารายณ์ว่า "มหาราช" ไม่รู้โดยหลักฐาน นึกดูพระนารายณ์เป็นนารายณ์ราชกุมารมาแต่แรก เสวยราชย์แล้วดูเหมือนเรียก พระศรีสรรเพ็ชญ์ แต่นิยมเรียกตามพระนามเดิม "มหาราช" ดูเหมือนจะเพิ่มขึ้นเมื่อเป็นพระเจ้าแผ่นดิน แต่มิได้หมายถึง มหาราช ที่แปลว่า "The Great" มหาราช ที่แปลว่า "The Great" นั้นเพิ่งมาใช้กันในกรุงรัตนโกสินทร์นี้เอง การที่ฝรั่งเขาใช้ของเขา เขามีหลักอย่างหนึ่ง เขาเรียกพระเจ้าแผ่นดินนั้น เขาไม่ได้ให้พระนามพิเศษ เขามี Christian Name เป็นต้นว่า องค์หนึ่งชื่อ Peter เป็นพระเจ้าแผ่นดิน แล้วอีกองค์หนึ่งชื่อ Peter อีก ลักษณะจะเรียกชื่อให้ผิดกันตามแบบฝรั่งใช้หลายอย่าง แต่ใช้คุณศัพท์เป็นเครื่องช่วย บางทีก็เป็น Peter ที่ ๑ ที่ ๒ ฯลฯ George ที่ ๑ ที่ ๒ จนถึงที่ ๖ โบราณเก่าขึ้นไปก็มี Richard the Lion Heart เพื่อให้ผิดกับ Richard ที่แล้ว อย่าง Frederick the Great ก็คือ Frederick ที่ ๒ แต่ค่าที่มีเกียรติคุณรุ่งเรือง จึงเป็น The Great คล้ายคำ "มหา" ของเรา แต่เราเพิ่งเอามาใช้

ว่าถึงยศพระเจ้าแผ่นดินไทย หนังสือเก่ายอกันจนสุดซึ้ง ไปดูร่ายต้นเรื่องยอพระเกียรติต่าง ๆ จะเห็นได้ พระเจ้าแผ่นดินทุกองค์เรียก "ราชา-