หน้า:รับสั่ง - ดำรง - ๒๔๙๓.pdf/22

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
16
 

พระชนนีก็คงจะช่วยกันอุดหนุน ด้วยประการนี้ พระราเมศวร แม้จะมีพระชนม์มายุน้อย ก็ไม่น่าวิตกประการใด และเมื่อพระราชบิดาสวรรคต ราชสมบัติก็ตกอยู่แก่พระราเมศวร ซึ่งต่อมาเฉลิมพระเกียรติเป็นสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พระบรมไตรโลกนาถจึงได้ราชสมบัติทั้งพระนครศรีอยุธยาและนครสุโขทัยถูกต้องตามกฎหมาย เป็น Right heir ทีเดียว และก่อนที่จะรวมเขตต์เข้าด้วยกัน ก็เผชิญพระยายุษฐิระ เชื้อสายพระยาราม ไม่พอใจ ไปคบกับท้าวลกแห่งลานนา ต้องปราบปรามกันอยู่จน "ยวนพ่าย"

สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงเห็นว่า ยังไม่สามารถจะรวมกันไดสนิทนัก จึงได้จัดให้รัชทายาทไปครองเมือง ฉะนั้น จะเห็นได้ว่า แต่นั้นเป็นต้นมา ได้จัดส่งรัชทายาทไปครองเสมอมา ตลอดจนถึงแผ่นดินสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์ คงไม่ใช่เชื้อพระร่วง จึงต้องยกราชธิดาให้ขุนพิเรนทรเทพซึ่งเป็นเชื้อพระร่วงให้ไปครองเมืองพิษณุโลก และเมื่อได้มีเชื้อพระร่วง คือ สมเด็จพระนเรศวรและพระเอกาทศรถ ทั้งสองพระองค์ก็ได้ครองเมืองพิษณุโลกสมประสงค์ในภายหลัง จนเกิดศึกหงสาวดี เมื่อเกิดศึกนั้น พระนเรศวรจะทำศึกใหญ่ ต้องการรวมกำลังอยู่ทีเดียว จึงต้อนกำลังจากหัวเมืองฝ่ายเหนือมาอยู่ในกรุงสิ้น ทำให้หัวเมืองฝ่ายเหนือทรุดโทรมลง

เมื่อพระนเรศวรเสวยราชย์ หากบ้านเมืองเรียบร้อย คงตั้งให้พระอนุชาไปครองเมืองพิษณุโลก แต่ในครั้งนั้น เนื่องด้วยคนเมืองเหนือลงมาอยู่กรุงศรีอยุธยาหมด เพราฉะนั้น เมื่อตั้งพระเอกาทศรถ ก็เลยตั้งให้เป็นพระเจ้าแผ่นดินอีกพระองค์หนึ่งครองอยู่ที่กรุงศรีอยุธยา ควบคุมคนหัวเมืองเหนือทั้งปวงที่อยู่ในกรุง มีกฎหมายลักษณะกบฏศึกในแผ่นดินสมเด็จพระเอกาทศรถบังคับพวกหัวเมืองฝ่ายเหนือกล่าวไว้ ด้วยเหตุฉะนี้ เมื่อพระเอกาทศรถเสวยราชย์ ชาวเมืองเหนือถูกกวาดมาอยู่กรุงศรีอยุธยาเสียแล้วกว่าสิบปี จึงไม่เป็นต่างพวกต่างพ้อง กลายป็นพวกเดียวกันอยู่กรุงศรีอยุธยามาจนบัดนี้