เข้าครอบงำอีกชั้นหนึ่ง เพราะฉะนั้น การเปลี่ยนแปลงแก้ไขในวิธีการปกครองของเขา โดยมากจึงเจือไปในทางอย่างที่เรียกว่า พลิกหน้ามือเป็นหลังมือ ไม่ค่อยเปลี่ยนค่อยไปโดยอาการอันราบรื่นเหมือนกับของเรา เพราะฉะนั้น การศึกษาประวัติและขนบธรรมเนียมประเพณีของชาติจึงเป็นของสำคัญซึ่งผู้ศึกษาควรทราบให้แจ่มแจ้ง ดีกว่าที่จะยึดถือเอาแต่ปลายเหตุปัจจุบันขึ้นมาตั้งว่าเป็นดีเลิศโดยมิได้ศึกษาเรื่องราวให้ทราบเสียให้ตลอด
สรุปความ หนังสือ เรื่อง ลักษณะการปกครองประเทศไทยแต่โบราณ นี้ มีลักษณะที่ควรจัดไว้ว่า เป็นหนังสือที่ดีพร้อมด้วยประการทั้งปวง คือว่า ทางประวัติศาสตร์ ผู้อ่านจะได้รับความรู้จากหนังสือเล่มนี้อย่างเป็นตำราได้แน่ ว่าทางวรรณคดี ผู้อ่านจะได้รับความเพลิดเพลินตั้งแต่ต้นจนจบ และเข้าใจโวหารอธิบายได้แจ่มแจ้ง"
กรมศิลปากรขออนุโมทนาในกุศลราศีทักษิณานุปทานซึ่งนายแสวง ภัทรนาวิก ได้มีความกตัญญูกตเวทีตั้งมั่นอยู่ในจิตพิมพ์หนังสือนี้อุทิศแจกจ่ายเป็นธรรมวิทยาทาน ขอกุศลนี้จุ่งสัมฤทธิ์ผลแด่นางทองสุก พิศาลบุตร โดยสมควรแก่คติวิสัยในสัมปรายภพนั้นเทอญ.
- พ.อ.
- อธิบดีกรมศิลปากร
- ๑๑ สิงหาคม ๒๔๙๘
