ในหนังสือพระราชพงษาวดารแลหนังสือพระราชวิจารณ์ก็หาปรากฏไม่ มีอยู่แต่ตัวตำรา คือ ที่พิมพ์ในสมุดเล่มนี้ ครั้งที่ ๒ ทำเมื่อปีมะโรง พ.ศ. ๒๓๖๓ ในรัชกาลที่ ๒ คราวเกิดอหิวาตกะโรคยุคใหญ่ครั้งแรกในกรุงรัตนโกสินทร ลักษณการพิธีอาพาธพินาศที่ทำครั้งหลังนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงไว้ในหนังสือพระราชวิจารณ์โดยพิศดาร ในรัชกาลที่ ๓ เกิดอหิวาตกะโรคยุคใหญ่เมื่อปีระกา พ.ศ. ๒๓๙๒ อิกครั้ง ๑ แต่หาได้ทำพระราชพิธีอาพาธพินาศไม่
พระราชพิธีทั้ง ๒ อย่างที่กล่าวมา นับว่า เปนพระราชพิธีที่เลิกขาดแล้ว คงมีอยู่แต่ตัวตำรา ยังไม่ได้เคยพิมพ์ จึงเห็นว่า ควรจะพิมพ์รักษาตำราไว้ แลเห็นว่า จะเปนประโยชน์ในทางความรู้แก่ผู้อ่านด้วย
เสวกเอก พระยาสมบัตยาธิบาล (สาย สายะเสวี) เกิดในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันที่ ๒๗ ตุลาคม ปีมะเมีย พ.ศ. ๒๔๑๓ เดิมถวายตัวเปนมหาดเล็กในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธ์ ทรงฝึกสอนวิชาความรู้มาจนอายุได้ ๒๒ ปี จึงเข้ารับราชการในกระทรวงวังเมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๕ ได้เปนตำแหน่งเสมียนในพนักงานปลัดบาญชี ตั้งแต่ชั้นแสมียนสามัญเลื่อนขึ้นโดยลำดับจนถึงชั้นเสมียนเอก
ถึง พ.ศ. ๒๔๔๓ ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรเปนหลวงพิพิธมณเฑียร ตำแหน่งเจ้ากรมรักษาพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท แต่คงรับราชการอยู่ในพนักงานปลัดบาญชี กระทรวงวัง ด้วยอิกแพนก ๑
ถึง พ.ศ. ๒๔๕๐ ย้ายจากน่าที่รักษาพระมหาปราสาทมาเปนตำแหน่งปลัดกรมปลัดบาญชี กระทรวงวัง