หน้า:สยามแพทย์ - ๒๔๖๗.pdf/17

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๑๒
สยามแพทยศาสตร์

มหาหิงคุ์ ๑ เอาส่วนเท่ากัน ทำเปนผงละลายน้ำมะงั่วก็ได้ น้ำมะนาวก็ได้ น้ำนมโคก็ได้ กินแก้ลมอุทธังคะมาวาตาแตกหายแล ฯ

อนึ่ง ลมอันชื่อว่า อโธคะมาวาต เมื่อแตกนั้น ให้ยกมือแลเท้ามิได้ ให้เมื่อยขบขัดทุกข้อทุกกระดูก ให้เจ็บปวดเปนกำลัง ถ้าจะแก้ ท่านให้เอาเปลือกมูกหลวง ๑ พริกไทย ๑ ขิงแห้ง ๑ ใบสลอดกินลง ๑ ว่านน้ำ ๑ หัวแห้วหมู ๑ หญ้าลังกา ๑ ผักแพวแดง ๑ สมอไทย ๑ รากไคร้เครือ ๑ เอาส่วนเท่ากัน ทำเปนผงละลายมูตร์โคดำก็ได้ น้ำส้มซ่าก็ได้ กินแก้ลมชื่อว่า อโธคะมาวาตา แตก หายแล ฯ

ลมชื่อว่า กุจฉิสะยาวาตา แตกนั้น ให้เจ็บท้อง ให้ท้องขึ้น ท้องพอง ให้ลั่นอยู่จ๊อก ๆ ให้เจ็บในอก ให้สวิงสวาย ให้เจ็บแดกขึ้นแดกลง ถ้าจะแก้ ให้เอามหาหิงคุ์ ๑ ลำพันแดง ๑ ดีปลี ๑ เมล็ดในสวาด ๑ ผลราชดัด ๑ ชะเอมเทศ ๑ โกฎสอ ๑ โกฎเขมา ๑ ใบย่างทราย ๑ กรุงเขมา ๑ เอาส่วนเท่ากัน ตำผงละลายน้ำผึ้งก็ได้ น้ำร้อนก็ได้ กินแก้ลมชื่อว่า กุจฉิสะยาวาตา หายแล ฯ

ลมชื่อว่า โกฏฐาสะยาวาตา แตกนั้น ให้เหม็นเข้า ให้อาเจียน ให้จุกอก ให้เสียดแลแน่นน่าอก ถ้าจะแก้ ให้เอาใบสลอดกินลงต้มด้วยน้ำเกลือ ผึ่งแดดให้แห้ง ๑ ชะเอมเทศ ๑ เจตมูลเพลิง ๑ รากตองแตก ๑ รากจิงจ้อใหญ่ ๑ ขิงแห้ง ๑ ลำพันแดง ๑ พริกไทยอ่อน ๑ ใบหนาด ๑ การะบูน ๑ เอาส่วนเท่ากัน ตำผงละลายน้ำนมโคก็ได้ น้ำผึ้งก็ได้ น้ำร้อนก็ได้ น้ำมูตร์โคก็ได้ กินแก้ลมชื่อว่า โกฏฐาสะยาวาตา แตก หายแล ฯ

ลมชื่อว่า อังคะมังคานุสารีวาตา คือ ลมพัดอยู่ทั่วสริระกาย ตั้งแต่กระหม่อมตลอดถึงปลายเท้าเปนที่สุด เมื่อแตกนั้น ให้โสตประสาทตึง คนเจรจามิได้ยิน แล้วก็ให้เปนหิ่งห้อยออกจากลูกตา ให้เมื่อยมือแลเท้า เมื่อยแข้งขาทั้ง ๒ ข้างดังกระดูกจะแตก ให้ปวดในกระดูกสันหลัง