หน้า:หม่อมเป็ดสวรรค์ และพระอาการประชวรฯ - ๒๕๐๗.pdf/68

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

"เดินเหินโยกย้ายส่ายกิริยา จึ่งชื่อว่าหม่อมเป็ดเสด็จประทาน"

หม่อมเป็ด มักจะเรียกกันว่า หม่อมเป็ดสวรรค์, หม่อมเป็ดขำ หรือหม่อมขำเป็ด และลางทีก็เรียกว่า คุณขำ คู่กับ คุณโม่ง

เพลงยาว เรื่อง พระอาการประชวรของกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ เรียกหม่อมเป็ดว่า "คุณขำ"

"พิศดูหน้าคุณขำก็เห็นกลัว คุณโม่งตัวปากสั่นรำพันความ"

๓. ท้าวนก เป็นข้าราชการฝ่ายในของวังหน้า สงสัยว่า จะเป็นคนเดียวกับคุณนกที่กล่าวในเพลงยาว เรื่อง พระอาการประชวรของกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ ว่า "คุณนกคุณน้อยคุณโม่งนั่งอยู่ข้างนอก" เมื่อกรมพระราชวังบวรมหาศักดิพลเสพสวรรคตแล้ว คงจะตามคุณโม่ง คุณขำ ลงมารับราชการอยู่ในวังหลวง

๔. เจ้าจางวางหมอ คือ กรมหมื่นวงศาสนิท (เลื่อนเป็นกรมหลวงวงศาธิราชสนิทในรัชกาลที่ ๔) ทรงเป็นหมอถวายพระโอสถเจ้านาย มีออกพระนามโดยตรงอยู่แห่ง ๑ ว่า

"ครั้งหนึ่งพระองค์กรมวงศา เสด็จมาในพระตำหนักนั่น
หม่อมเป็นนั้นเป็นต้นคนสำคัญ สารพันเพ็ดทูลพระอาการ"

๕. หลวงนายศักดิ์ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ประทานพระอธิบายไว้ในเพลงยาว เรื่อง พระอาการประชวรของกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ ว่า "หลวงนายศักดิ์ ชื่อ ครุฑ เป็นเจ้าพระยายมราชในรัชกาลที่ ๔"

– ๕๘ –