ฃ ฅ ซ ฎ ด บ ฝ ฟ อ ฮ
ตัว ฃ ฅ ๒ ตัวนี้ ตั้งขึ้นด้วยเหตุผลใด ทราบไม่แน่ เดิมใช้ในคำว่า ‘เฃตร’ และ ‘ฅอ’ (คือคอคนหรือสัตว์) แต่เดี๋ยวนี้ไม่ใช้แล้ว นับว่าเป็นอันเลิกใช้กันไปเอง
ตัว ซ นี้ตัวขึ้นสำหรับใช้เป็นตัวอักษรต่ำของ ศ ษ ส เช่น ในคำว่า โซ, เซ, ซุง ฯลฯ
ตัว ฎ ด สองตัวนี้ ตั้วขึ้นด้วยเหตุผลนี้ คือ เราเรียกตัว ท เพี้ยนไปเป้นเสียงตัว ธ เสียแล้ว เสียงตัว ท เดิมของเขาซึ่งตรงกับตัว ด ก็ขาดไป และเป็นเสียงที่ใช้ในภาษาไทยด้วย จึงต้องตั้งตัว ด ขึ้นแทน และตั้งตัว ฎ ขึ้นแทนตัว ฑ เพื่อให้ได้ระเบียบกับวรรค ต เล็ก และเอามาใช้ในคำที่แผลงมาจากตัว ป เช่น ปิตา เป็นบิดา ปารมี เป็น บารมี ฯลฯ และใช้ในคำไทยทั่วไปด้วย เช่น บก บัง ใบ ฯลฯ ตัว ฝ ฟ นี้ไม่มีในภาษาเดิม เราจึงต้องตั้งขึ้นให้พอดีกับเสียงภาษาไทยทั้งสูงและต่ำ เช่น ฝาง ฟาง ฝาก ฟาก ฯลฯ
ตัว อ นี้ตั้งขึ้นสำหรับเป็นทุ่นให้สระเกาะเท่านั้น เพราะสระของเราอยู่ลอยแต่ลำพังไม่ได้ ถ้าจะเขียนคำที่ออกเสียงสระอย่างเดียวก็ต้อง
