เมื่อครั้งประฐมกัป ประเทศที่นี้ยังเปนมหาสมุทอยู่ พระยานาคชื่อว่า ท้าวชมภูปาปะกาศ ไปรับอาษาพระอิศวรเอาขนตตัวพันเข้ากับเขาพระเมรุมิให้เอนเอียงได้ ฝ่ายพระพายขัดใจ จึ่งพัดให้เขาพระเมรุเอนเอียงไปได้ พระพายเอาพระขรรค์ตัดศีศะพระยานาคขว้างมาตกลงที่นั้น พระอิศวรทรงพระเมตตานัก จึ่งเอายาทิ้งลงมาสาปสรรคว่า ถ้าศีศะท้าวชมภูปาปะกาศตกลงในที่ใด ก็ให้เกิดเปนโคกแลต้นไม้อยู่ในที่นั้น จึ่งเกิดเปนโคกมีต้นทลอกใหญ่ต้นหนึ่ง จึ่งได้เรียกว่า โคกทลอก ฝ่ายพระเจ้าประทุมสุริย์วงษ์เหนต้นทลอกเอนอยู่ดังนั้น ก็ให้มหาดเล็กเอาพระยี่ภู่ไปลาดบนต้นทลอกนั้น แล้วเสดจขึ้นไปบันทม ภอเวลาเยน ต้นทลอกนั้นก็ค่อยตรงขึ้นทีละน้อย ๆ พระเจ้าประทุมสุริย์วงษ์บันทมหลับ ต้นทลอกก็ตั้งตรงขึ้นดุจมีผู้ยกขึ้น พระเจ้าประทุมสุริย์วงษ์จึ่งตื่นจากพระบันทม ให้หวาดหวั่นพระหฤไทย จึ่งเหนี่ยวกิ่งทลอกไว้ จะเลื่อนพระองค์ลงมาก็ไม่ได้ เสดจนั่งอยู่บนค่าคบจนต้นทลอกตรงขึ้นสูงสุด เปนอัศจรรย์ในพระหฤไทยนัก จะเรียกมหาดเล็กข้าเฝ้าทั้งปวงก็ไม่ได้ยิน ฝ่ายบันดาไพร่พลเสนาข้าเฝ้าทั้งปวงก็ตกใจ คอยอยู่ใต้ต้นทลอกสิ้น ภอเพลาพระอาทิตย์อุไทย ต้นทลอกนั้นจึ่งเอนลงราบถึงพระธรณีดังเก่า พระเจ้าประทุมสุริย์วงษ์จึ่งลงจากต้นทลอกมายังบันดาข้าเฝ้า ๆ ก็มีความยินดีนัก ครั้นรุ่งขึ้น เพลาเช้า นางนาคผู้เปนธิดาพระยานาคชวนบริวารขึ้นมาเล่นน้ำในทะเลสาบ แล้วว่ายเข้ามาตามลำคลองจนถึงที่ใกล้ต้นทลอก พระเจ้าประทุมสุริย์วงษ์เหนนางนาค ก็ภาพวกอำมาตย์ราชเสนาทั้งปวงเข้าล้อมจับ ๆ นางนาคได้ แล้วภามาไว้ที่ต้นทลอก ได้สมัคสังวาศ แล้วตั้งเปนพระอรรคมเหษี ขณะมื่อพระเจ้าประทุมสุริย์วงษ์จับนางนาคได้นั้น ฝ่าย
