ท่านว่า พวกเราชาวชมภูทวีปเคยเป็นครูให้ความรู้และแบบแผนแก่ทวีปอื่น ๆ มาก่อน แต่พอเราหยุดก้าวหน้า เราก็นอนหลับ ในระหว่างที่เรางีบไปกว่าสองพันปีนี้ ทวีปยุโรปได้เจริญขึ้นและนำอารยะธรรมอย่างใหม่ซึ่งวิเศษน่าเลื่อมใสมาปลุกให้เราตื่น ฝ่ายเราผู้เจ้าของบ้านกำลังมัวนอนตามธรรมดาของคนแรกตื่นนอน แทนที่จะเป็นเจ้าของบ้านรับแขก เลือกเชื้อเชิญและถ่ายเอาวิชาที่เป็นคุณเหมาะแก่เรา เรากลับปล่อยบ้านให้เป็นศาลาที่พักคนเดินทางแล้วแต่แขกหน้าไหนจะเข้ามา และแล้วแต่ใครจะนำวิชาอะไรมาให้ บ้านของเราจึงเต็มไปด้วยสิ่งที่เราปรารถนาและไม่ปรารถนา เพราะอารยะธรรมใหม่ได้เข้ามาจู่โจมเอาเราทั้งด้วยคุณและด้วยโทษ โดยเรามิได้ใช้อารยะธรรมเก่าของเราเป็นหลักและจัดระเบียบรับรองอารยะธรรมใหม่อันเป็นแขกเสียเลย ดังที่อุปมาไว้ว่า เจ้าของบ้านมีแต่ไม่รับแขก บ้านก็เลยกลายเป็นศาลที่พักคนเดินทางไปฉิบ
อันที่จริง อารยะธรรมใหม่ของยุโรปนี้วิเศษนักหนา มนุษย์ใดรู้เท่าธรรมชาติ มีชัยในการเผยแผ่ความลับที่ซ่อนเร้น สามารถผสมโลกธาตุเป็นส่วนเหมาะได้ ใช้เป็นกำลังใน
