จริงข้อหนึ่งจึงปรากฏว่า การต่อสู้หรือปฏิวัติเพื่อโค่นล้มระบบผลิตศักดินาที่จะมีผลสมบูรณ์จะต้องเป็นการต่อสู้ของชาวนาที่มีการจัดตั้งเป็นระเบียบและมีกําลังอันไพศาลเท่านั้น การโค่นล้มระบบศักดินาของชนชั้นกลางอันเป็นการช่วงชิงอํานาจทางการค้าและการหัตถกรรมหาได้ทําลายล้างระบบศักดินา อันเป็นระบบการขูดรีดทางเกษตรลง อย่างแท้จริงไม่
ในยุคศักดินา การต่อสู้ของชนชั้นชาวนาจะปรากฏออกมาในรูปการกบฏ หรือการลุกฮือขึ้นก่อการจลาจลของพวกชาวนา การต่อสู้ของเขาต้องประสบความพ่ายแพ้ครั้งแล้วครั้งเล่า ทั้งพ่ายแพ้ต่อกฏหมายอันเป็นเครื่องมือรักษาผลประโยชน์ของชนชั้นเจ้าที่ดิน และทั้งพ่ายแพ้ต่อกําลังปราบปรามของฝ่ายชนชั้นเจ้าที่ดินที่มีการจัดตั้งอย่างเป็นระเบียบเรียบร้อย สาเหตุของการพ่ายแพ้ของชนชั้นชาวนา ก็เนื่องมาจากสภาพทางเศรษฐกิจ ระบบผลิตเอกระอันกระจัดกระจายแยกกันอยู่แยกกันกินคนละแหล่งคนละที่ ทําให้ชาวนาไม่อยู่ในวิสัยที่จะจัดตั้งรวมศูนย์ขึ้นอย่างมีระเบียบและมีพลังพร้อมเพรียงได้ นี่ประการหนึ่ง ปรัชญาชีวิตที่พวกชนชั้นศักดินามอมเมาชาวนาว่ามนุษย์ไม่อาจขัดขืนบุญวาสนาได้ ชีวิตขึ้นอยู่แก่บุญกรรมและพรหมลิขิตทําให้ชาวนาส่วนมากที่ไม่มีการจัดตั้งเป็นทุนเดิมอยู่แล้วเกิดความท้อแท้ทอดอาลัยงอมืองอเท้า ดังนั้นการลุกฮือขึ้นต่อสู้ของชาวนาจึงเป็นไปในรูปการ จลาจล (Mob) อันขาดพลังที่เหนียวแน่นพร้อมเพรียงและขาดการจัดตั้ง และแม้การนําอันถูกต้อง ซึ่งแน่นอนสภาพเช่นนี้ ก็ย่อมจะนําไปสู่การพ่ายแพ้ในที่สุด
โดยเหตุที่ไร้การจัดตั้งและการนํานี้เอง ทําให้การต่อสู้ของชาวนามีลักษณะใหม่ขึ้นอีกประการหนึ่งนั่นคือมักจะเดินตาม