หน้า:ไทยสถาปนากษัตริย์เขมร - สนร - ๒๕๐๕.pdf/128

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
องค์พระนโรดมฯ กราบทูลว่า ถูกบีบบังคับให้ทำสัญญา
แลถวายสัจจปฏิญญาเป็นข้าพระบารมีไปจนสิ้นชีวิต

องค์พระนโรดมพรหมบริรักษามหาอุปราชขอปรนิบัติมายัง พณ หัวเจ้าท่าน ลูกขุน ณ ศาลา ขอได้นำความขึ้นกราบบังคมทูลแด่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวผู้ทรงพระคุณธรรมอันมหาประเสริฐ ณ กรุงเทพฯ ให้ทราบใต้ฝ่าละอองฯ ด้วย ณ วัน ๑๒ ๑๑ ค่ำ ปีกุน เบญจ พระยาราชวรานุกูลฯ แม่ทัพ ออกไปถึงเมืองอุดงมีไชยนั้น ข้าพระพุทธเจ้ากับพระยาพระเขมรพร้อมกันเรียนเรื่องราวความอัดมิราลมาทำหนังสือสัญญากับเมืองเขมร ดูทีจะพูดจาแข็งแรงนัก ข้าพระพุทธเจ้าจะของดไวเคอยบอกเข้ามา ณ กรุงเทพฯ ก็ไม่ยอม ถ้าจะขัดขืนไม่ทำสัญญา ก็เห็นจะเกิดเป็นความอริวิวาทกันขึ้น แล้วแต่ก่อนโปรดว่า ให้ฝรั่งเศสทำหนังสือสัญญา ณ กรุงเทพฯ ครั้งนี้ อัดมิราลเดเลอกรันดิเอ แม่ทัพฝรั่งเศสเมืองไซ่ง่อน บังคับให้ข้าพระพุทธเจ้าทำหนังสือสัญญา ณ เมืองเขมร ข้าพระพุทธเจ้าคิดกลัวจะมีความผิดกับกรุงเทพฯ เป็นอันมาก แต่ข้าพระพุทธเจ้าคิดกลัวไปว่า ถ้าเกิดวิวาทขึ้นกับฝรั่งเศส พระยาพระเขมรแลราษฎรทั้งปวงจะพากันติเตียน ยกโทษข้าพระพุทธเจ้าว่า ตั้งแต่ออกมาจากกรุงเทพฯ บ้านเมืองเกิดทัพศึกกับอ้ายปาสุทศ[1] ราชครั้งหนึ่งแล้ว เดี๋ยวนี้ จะมาเกิดทัพศึกกับฝรั่งเศสขึ้นอีก ความครหาติเตียนข้าพระพุทธเจ้าก็จะมากขึ้น ด้วยใจพระยาพระเขมรแลราษฎรทุกวันนี้เป็นสามพวกอยู่ ก็จะพากันว่า ถ้าได้ผู้นั้นผู้นี้เป็นเจ้าบ้านเมืองไม่สบายฤๅ ก็จะสมเหมือนคำคนที่มีใจขัดขวางแผ่นดิน ก็จะมีคำพูดมากขึ้น ข้าพระพุทธเจ้าปรึกษากับ


  1. ตามพงศาวดารกัมพูชาว่า ชื่อ บา เป็นออกญาสุทศ เป็นคนพิการ มือเท้าง่อย เดินไม่ได้ เกลี้ยกล่อมผู้คนเป็นขบถ แต่แพ้ ถูกจับได้ และตายที่เมืองโพธิสัตว์