บ้าง เกรงกลัวจะมีความผิด ถึงจะบอกเข้าไปบ้างไม่บอกเข้าไปบ้างก็ควร ก็แล ในแผ่นดินประจุบันนี้ ทรงเชื่อถือรักใคร่ไว้วางพระราชหฤทัยในองค์สมเด็จพระหริรักษารามมหาอิศราธิบดีทุกอย่าง เมื่อเหตุการณ์ที่เมืองเขมรเป็นอย่างไร มากก็ดีน้อยก็ดี แน่แล้วก็ดียังไม่แน่ก็ดี ควรที่องค์สมเด็จพระหริรักษารามมหาอิศราธิบดีจะบอกเข้าไปให้กราบบังคมทูลพระกรุณาให้ทราบใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท ภายหลัง เมื่อการผันแปรเป็นประการใด จะบอกเข้าอีกนั้น จะเปลืองกระดาษดินสอสักเท่าไร ถ้าเห็นไปว่า การไม่สู้ดี เมื่อจะบอกเข้าไปเป็นศุภอักษร จะต้องอ่านในที่ประชุมพระราชวงศานุวงศ์และท่านเสนาบดีข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อย จะเป็นที่ละอายอดสูไม่สู้งดงามเหมือนอย่างความองค์พระนโรดมพรหมบริรักษามหาอุปราชครั้งนี้นั้นแล้ว ก็ควรจะมีจดหมายเป็นความลับเข้าไปทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวาย เพราะได้ทรงพระมหากรุณาอนุญาตไว้แล้ว หรือมีมายังเจ้าพระยานิกรบดินทร์[1] ก็ได้ เมื่อคำลูกค้าเข้าไปเล่าลือต่าง ๆ เกิน ๆ ไป ก็จะได้เลี่ยงได้แก้แต่ที่อันควรว่า การไม่เช่นนั้น เป็นอย่างนี้ ๆ อย่าให้เสียเกียรติยศขององค์สมเด็จพระหริรักษารามมหาอิศราธิบดี (หรือองค์สมเด็จพระหริรักษารามมหาอิศราธิบดีชอบใจจะให้สืบสวนฟังเอาที่ข่าวคนเล่าลือ) แต่คำคนเล่าลือนั้น ก็จะได้ความเท็จบ้างจริงบ้าง การสิ่งใดที่ไม่สมควร จะช่วยเถียงช่วยแก้ ก็ไม่ทราบแน่ว่าอย่างไร จะเที่ยวสืบสวนซักไซร้ไต่ถามคนนอกคนในประเทศ ก็จะมีความเคลือบแคลงสงสัยว่า กรุงเทพฯ ไม่ไว้วางใจเมืองเขมร จะพูดจาเล่าลือมาก ๆ น้อย ๆ ผิดไป หาควรไม่ ให้องค์สมเด็จพระหริรักษารามมหาอิศราธิบดีคิดอ่านปกครองแผ่นดินเมืองเขมรให้ดี มีราชการบ้านเมืองใหญ่ เมื่อมีเหตุสิ่งใด อย่าให้ปิดบังไว้เนิ่นช้า จงบอก
- ↑ ชื่อ โต ต้นสกุล กัลยาณมิตร ท่านผู้นี้ถึงอสัญกรรมเมื่อเดือนมกราคม พ.ศ. ๒๔๐๖
