ข้ามไปเนื้อหา

หน้า:Ratchakan Thi Si (1) 2464.djvu/24

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๑๗

กันต่อไป ถ้าตุลาการเสมียนผู้คุมเรียกค่าฤชาธรรมเนียมกับโจทย์จำเลยเหลือเกินผิดจากหมายประกาศไว้นี้ตั้งแต่ ๑ เฟื้องขึ้นไป พิจารณาเปนสัจ จะเอาบันดาศักดิ์ตุลาการเสมียนผู้คุมตั้งปรับไหมให้กับลูกความผู้ต้องเสียเงินนั้นตามพระราชกำหนดบทพระอัยการซึ่งมีมาแต่ก่อนแลซึ่งประกาศมาครั้งนี้ก็ตาม กระแสพระบรมราชโองการให้จัดแจงไปตามธรรมเนียมพระราชกำหนดเก่าไปก่อนนั้นพลาง แต่ในพระราชดำริห์นั้นก็ยังทรงเห็นอยู่ว่า ลูกขุนแลขุนศาลก็เปนข้าทูลลอองธุลีพระบาทรับเบี้ยหวัดทุกปีแล้ว จะมีธรรมเนียมให้มาเรียกร้องค่าธรรมเนียมแก่ลูกความซึ่งมีความทุกข์คับแค้นคนจนนั้นทำอะไรหนักหนาอิกเล่า ยังทรงพระราชดำริห์อยู่ว่าจะเพิ่มเติมเบี้ยหวัดแก่ลูกขุนตุลาการขุนศาลทั้งปวงให้พอเลี้ยงชีวิตทำราชการสนองพระเดชพระคุณในที่ปฤกษาแลชำระความด้วยกรุณาแก่ราษฎรอย่างเดียว แล้วจะให้ลดฤๅเลิกค่าฤชาธรรมเนียมทั้งปวงเสียอิก แต่การพระราชดำริห์จะบัญญัติยังไปไม่ตลอด เพราะราชการอื่น ๆ ที่จะต้องทรงจัดแจงก่อนนั้นมีมากนัก หามีช่องที่จะทรงพระราชดำริห์ตริตรองปฤกษากับพระบรมวงศานุวงศ์แลเข้าทูลลอองธุลีพระบาทผู้ใหญ่ให้ตกลงกันใม่ จึงโปรดให้ใช้ยั่งยืนตามธรรมเนียมพระราชกำหนดเก่าไปก่อน แล้วจึงจะทรงพระราชดำริห์ผันผ่อนต่อภายหลังให้ตลอดไปทั้งกรุงนอกกรุง

หมายประกาศพระราชบัญญัติพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ลงหนังสือพิมพ์ณวันศุกร เดือน ๔ ขึ้นค่ำ ๑ จุลศักราช ๑๒๑๓ ปีกุญตรีศก ฯ