อรรถกถา คัททูลสูตรที่ ๑
ไปยังการนำทาง
ไปยังการค้นหา
- อรรถกถาคัททูลสูตรที่ ๑
- พึงทราบวินิจฉัย ในคัททูลสูตรที่ ๑ ดังต่อไปนี้ :-
- บทว่า ยํ มหาสมุทฺโท ความว่า ในสมัยใด เมื่อพระอาทิตย์
ดวงที่ ๕ อุทัยขึ้น มหาสมุทร (ทะเลหลวง) ก็จักเหือดแห้ง.
- บทว่า ทุกฺขสฺส อนฺตกิริยํ ความว่า เราตถาคตไม่กล่าว
(ปาฐะว่า วทามิ ฉบับพม่าเป็น น วทามิ แปลตามฉบับพม่า )
ถึงการกระทำที่สุด คือ การสิ้นสุด แห่งวัฏฏทุกข์ของสัตบุรุษผู้ยังมิได้
แทงตลอดอริยสัจจ์ ๔ แล้ว ถูกอวิชชาร้อยรัดไว้แล้ว.
- บทว่า คทฺทูลพนฺโธ ได้แก่ สุนัขที่ถูกล่ามโซ่.
- บทว่า ขีเล คือ ที่เสาใหญ่ที่ยังไม่ได้ตอกลงในแผ่นดิน.
- บทว่า ถมฺเภ คือ ที่เสา (เล็ก) ที่ฝังไว้.
- ในบทว่า เอวเมว โข นี้ พึงทราบอธิบายดังต่อไปนี้ :-
- คนพาลที่อาศัยวัฏฏะ พึงทราบว่า เปรียบเหมือนสุนัข.
- ทิฏฐิ พึงทราบว่า เปรียบเหมือนโซ่ตรวน.
- สักกายะ พึงทราบว่า เปรียบเหมือนเสา.
- การหมุนไปตามสักกายะของปุถุชนผู้ถูกผูกติดไว้ที่กายของตน
ด้วยทิฏฐิและตัณหา พึงทราบว่า เหมือนการวิ่งวนรอบเสาของสุนัข ตัว
ที่ถูกล่ามโซ่และเชือกไว้ติดกับเสา.
- จบ อรรคกถาคัททูลสูตรที่ ๑