อรรถกถา ทุติยสิคาลสูตร
ไปยังการนำทาง
ไปยังการค้นหา
- อรรถกถาทุติยสิคาลสูตรที่ ๑๒
- ในสิคารสูตรที่ ๑๒ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
- บทว่า กตญฺญุตา ได้แก่รู้คุณที่ผู้อื่นทำ. บทว่า กตเวทิตา ได้แก่
รู้คุณที่ต่างจากคุณที่เขาทำ (ตอบแทน) ในข้อนั้นมีเรื่องสุนัขจิ้งจอกแก่มี
ความกตัญญู ดังต่อไปนี้.
- เล่ากันมาว่า พี่น้อง ๗ คนไถนาอยู่ บรรดาพี่น้องเหล่านั้น น้อง
ชายคนสุดท้องไปเลี้ยงโคที่ปลายนา. ขณะนั้นงูเหลือมรัดสุนัขจิ้งจอกแก่
ตัวหนึ่ง. เขาเห็นดังนั้นจึงเอาไม้ตีให้งูปล่อย. งูเหลือมปล่อยสุนัขจิ้งจอก
แล้วรัดเขาทันที สุนัขจิ้งจอกคิดว่า ผู้นี้ช่วยชีวิตเรา แม้เราก็จักช่วยชีวิต
ผู้นี้ จึงคาบมีดที่วางอยู่บนหม้อข้าวยาคู. ได้ไปหาเขา. พวกพี่ ๆ กำลัง
ไถนาอยู่ เห็นเข้าจึงติดตาม ด้วยคิดว่า สุนัขจิ้งจอกลักมีด. สุนัขจิ้งจอกรู้ว่า
พวกพี่ ๆ เหล่านั้นเห็นแล้ว จึงทิ้งมีดไว้ใกล้ ๆ น้องคนสุดท้องแล้วหนี
ไป. พวกพี่ ๆ มาเห็นน้องชายถูกงูเหลือมรัดจึงเอามีดฟันงูเหลือมแล้วได้
พาน้องชายไป. ความกตัญญูกตเวทีบางอย่างพึงมีในสุนัขจิ้งจอกแก่ ด้วย
ประการฉะนี้.
- แม้คำว่า สกฺยปุตฺติยปฏิญฺเญ นี้ ท่านกล่าวหมายเอาความประพฤติ
ของพระเทวทัตเท่านั้นแล.
- จบอรรถกถาทุติยสิคาลสูตรที่ ๑๒
