ข้ามไปเนื้อหา

หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๙) - ๒๔๖๑.pdf/11

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
(๑๐)

ร้อยเอ็ด แลมณฑลอุบล รวมเปนกองทัพยกขึ้นไปป้องกันเมืองหนองคายก่อน ทางกรุงเทพฯ โปรดให้เจ้าพระยาภูธราภัยเปนแม่ทัพยกไปทางเมืองหลวงพระบางทัพ ๑ ให้เจ้าพระยามหินทรศักดิธำรงเปนแม่ทัพยกไปทางเมืองหนองคายทัพ ๑

เมื่อกองทัพพระยามหาอำมาตย์ยกขึ้นไปถึงเมืองหนองคาย ฮ่อก็ลงมาถึงฝั่งน้ำโขงฟากโน้น ตั้งค่ายอยู่ที่วัดจันทน์ในเมืองเวียงจันท์แห่ง ๑ ที่บ้านสีถานแห่ง ๑ ที่บ้านโพนทานาเลาแห่ง ๑ ฮ่อข้ามฟากมาตีเมืองปากเหืองแตกเมือง ๑ พระยามหาอำมาตย์ กับพระยานครราชสิมา (เมฆ) พระยานครราชเสนี (กาจ สิงห์เสนี) แต่ยังเปนพระพรหมภักดี ยกรบัตรเมืองนครราชสิมา ยกขึ้นไป ได้รบพุ่งกับพวกฮ่อ ๆ ล้มตายแตกหนีไป ที่จับเปนได้ก็มาก กองทัพเจ้าพระยามหินทรฯ จึงไม่ต้องยกขึ้นไปเมืองหนองคาย ส่วนทางเมืองหลวงพระบาง พระยาพิไชย (ดิศ) คุมกองทัพหัวเมืองเหนือยกขึ้นไปก่อน ยกจากเมืองหลวงพระบางขึ้นไปพบกองทัพฮ่อตั้งอยู่ที่เมืองเวียงกัดในแขวงหัวพัน ได้รบกันเมื่อเดือน ๑๒ ปีกุญ แต่กำลังไม่พอจะตีฮ่อให้แตกไป จึงตั้งมั่นรักษาด่านอยู่ ครั้นเจ้าพระยาภูธราภัยยกขึ้นไปถึงเมืองพิไชย จึงให้เจ้าพระยาศรีธรรมาธิราช (เวก บุณยรัตพันธุ์) แต่ยังเปนพระสุริยภักดี เจ้ากรมพระตำรวจ รีบยกขึ้นไปเมืองหลวงพระบางตามไปช่วยพระยาพิไชยรบพุ่งตีพวกฮ่อแตกพ่ายยับเยินไป กองทัพไทย ทั้งกองพระยามหาอำมาตย์ แลกองเจ้าพระยาศรีธรรมาธิราช ติดตามฮ่อไปจนทุ่งเชียงคำ ฮ่อก็พากันอพยพหลบหนีไปจากเมืองพวน จึงเสร็จสิ้นการทัพฮ่อในคราวนั้น