หน้า:นพรัตน์ - ๒๔๖๔.pdf/12

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

เสาวคณฑี เปนตติยชาติ ๑ ชื่อ กรวางค เปนจัตุถชาติ ๑ แลปัทมราชอันเปนประถมชาตินั้นมีสีต่างกัน ๙ ประการ ประการหนึ่ง ผลนั้นสีแดงดังดอกสัตบุษย์เมื่อบาน ประการ ๑ มีผลนั้นดังดอกจงกลนี ประการ ๑ ผลนั้นมีสีดังดอกทับทิม ประการ ๑ ผลนั้นมีสีดังแมลงเต่าทอง ประการ ๑ ผลนั้นมีสีดั่งเปลวประทีปเมื่อจะใกล้ดับ ประการ ๑ ผลนั้นดั่งพระอาทิตย์แรกขึ้นมาเพื่อเพลาเช้า ประการ ๑ ผลนั้นดังผลเม็ดทับทิมอันสุกเข้ม ประการ ๑ ผลนั้นแดงดั่งดวงตานกจากพราก[1] ประการ ๑ ผลดังสีถ่านเพลิงแดง ประการหนึ่ง ทั้งเก้าประการนี้เปนสีแห่งปัทมราชอันเปนประถมชาติ เท่านี้

อันว่ากระวินทปัทมราชอันเปนทุติยชาตินั้นมีสีผลต่างกัน ๙ ประการ ประการหนึ่ง สีผลนั้นแดงก่ำดังดอกเสอ้งนา[2] ประการหนึ่ง ผลนั้นสีดังดอกทองกวาว ประการหนึ่ง สีดังดอกทองหลาง ประการหนึ่ง สีดังดอกไม้แดง ประการหนึ่ง สีดังดอกกระหมุดแดง ประการหนึ่ง ดังสีเลือดกระต่าย ประการหนึ่ง สีแดงดังศีร์ษะลิงโลด ประการหนึ่ง สีแดงดังชาติหรคุณ ประการหนึ่ง สีแดงดังผลมะกล่ำไฟ ทั้ง ๙ ประการนี้ชื่อว่า ปัทมราช อันเปนทุติยชาติ เท่านี้.


  1. ม. จักกวาโก ส. จักรวาก นกจากพราก เปนห่านหรือเป็ดชนิดหนึ่ง อังกฤษเรียก Brahminy duck บ้าง เรียก Ruddy goose บ้าง ชื่อลาตินว่า "Anas Casarca"
  2. โดยมากเรียกว่า ต้นเซ่ง มักเกิดในที่นา