กฎหมายไทยฯ/เล่ม 1
งานนี้ยังไม่เสร็จ สามารถดูและร่วมพัฒนาได้ที่ดัชนีนี้: 1 |
กฎหมายไทย คือ พระราชบัญญัติและหมายประกาศในรัชกาลที่ ๕ เล่ม ๑ |
ราคาเล่มละ | ๘บาท | |
ธรรมสาตรวินิจฉัย จำนวนปีรัตนโกสินทรศก ๑๑๑ เล่ม ๑ |
ราคาเล่มละ | ๕บาท | |
พระราชพงษาวดารอังกฤศ เล่ม ๑ |
ราคาเล่มละ | ๕บาท | |
กฎหมายศาลสถิตย์ยุติธรรม เล่ม ๑ |
ราคาเล่มละ | ๑บาท | |
กฎหมายศาลสถิตย์ยุติธรรม เล่ม |
ราคาเล่มละ | ๑บาท | |
สังขศิลปไชย |
ราคาเล่มละ | ๑บาท | |
โคลงนิราศสระบูรี (คราวทัพเวียงจันทน์) |
ราคาเล่มละ | ๒สลึง | |
โคลงยอพระเกียรติ์ |
ราคาเล่มละ | ๒สลึง | |
เรื่องพระมณีพิไชย (คือ ยอพระกลิ่น) |
ราคาเล่มละ | ๑สลึง |
เชิญไปซื้อที่นายสุน ผู้จัดการโรงพิมพ์วิชากร บ้านหม้อ ถนนเฟื่องนคร แห่ง ๑ ที่ร้านนายมี สี่แยกถนนบำรุงเมือง แห่ง ๑ ที่ร้านนายจัน ประตูศาลสถิตย์ยุติธรรม แห่ง ๑
๏ฃอแจ้งความให้ทราบทั่วกันว่า บันดาพระราชบัญญัติและหมายประกาศต่าง ๆ ซึ่งได้ทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งขึ้นไว้เปนกฎหมายสำหรับแผ่นดินตั้งแต่ปีมโรง สำฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๓๐ มาจนเวลาปัตยุบันนี้นั้น ยังกระจัดกระจายกันอยู่ มิได้รวบรวมเปนสมุดเล่มเดียวกันเหมือนกฎหมายในเล่ม ๑ เล่ม ๒ ซึ่งมิศเตอร์ ดี บิ ปรัดเล ได้ลงพิมพ์ไว้ ด้วยเมื่อเวลาโฆษนาการพระราชบัญญัติแลหมายประกาศให้อานาประชาราษฎรทั้งหลายทราบนั้น ก็ลงพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษาและตีพิมพ์เปนแผนกระดาษปลิวแจกจ่ายไปคราวเดียวเท่านั้น ผู้ที่เก็บรักษาไว้ได้ครบทุกฉบับนั้นก็มีน้อยตัว ผู้ซึ่งไม่ได้เก็บรักษาไว้ใด้ครบทุกฉบับนั้นมีมากกว่ามาก เหตุฉนี้ ข้าพเจ้าจึงได้รวบรวมบันดาพระราชบัญญัติแลหมายประกาศต่าง ๆ ซึ่งได้ลงพิมพ์โฆษนาการไว้ตั้งแต่ปีมโรงสำฤทธิศก ศักราช ๑๒๓๐ มาจนทุกวันนี้ มาลงพิมพ์เปนสมุดรวมกันไว้ เพื่อให้เปนที่ค้นหาได้โดยง่าย ในการรวบรวมพระราชบัญญัติและหมายประกาศมาลงพิมพ์ไว้คราวนี้ ข้าพเจ้าได้เลือกคัดเอาจำเพาะแต่พระราชบัญญัติและหมายประกาศซึ่งใช้เปนกฎหมายสำหรับแผ่นดินเท่านั้น หมายประกาศอื่นที่ไม่เปนกฎหมายตรง เปนต้นว่า ประกาศสงกรานต์ ฯลฯ นั้น ก็เลือกตัดยกเสีย ไม่ได้เอามารวบรวมไว้ด้วย
อนึ่ง ในกฏหมายไทย เล่ม ๑ และเล่ม ๒ ลักษณะพระธรรมนูญ ลักษณวิวาท ลักษณรับฟ้อง กรมศักดิ์ ส่วนว่าด้วยศักดินาพลเรือนและทหาร ลักษณกู้หนี้ ลักษณผัวเมีย ลักษณโจร ลักษณลักภา ลักษณทาษ ลักษณเบ็ดเสร็จ ลักษณพยาน ลักษณมรฎก ลักษณตระลาการ ลักษณอุธรณ์ ลักษณโจรห้าเส้น กฎสามสิบหกข้อ พระราชบัญญัติ ลักษณพิสูทธิ์ดำน้ำลุยเพลิง กฎมณเฑียรบาล กฎหมายพระสงฆ์ ลักษณอาญาหลวง ลักษณอาญาราษฎร ลักษณขบถศึก พระราชกำหนดเก่า แลพระราชกำหนดไหม่ เหล่านี้ ได้มีพระราชบัญญัติและหมายประกาศในรัชการที่ ๔ และในรัชการปัตยุบันนี้ให้เลีกถอนเปลี่ยนแปลงแก้ไขยเสียโดยมากแล้ว เหตุฉนี้ ถ้าไม่รู้พระราชบัญญัติและหมายประกาศใหม่ซึ่งได้ตั้งไว้ในรัชการที่ ๔ และในรัชการปัตยุบันนี้ให้ถ่องแท้แน่แก่ใจแล้ว ก็จะมัวหลงเชื่ออยู่ว่า กฎหมายลักษณต่าง ๆ ซึ่งสมเด็จพระมหากระษัตราธิราชเจ้าแต่โบราณะกาลได้ทรงบัญญัติตั้งไว้ ดังมีอยู่ในกฎหมายไทย เล่ม ๑ และเล่ม ๒ นั้น ยังคงใช้ได้อยู่หมด เหตุฉนี้ จึงเปนการจำเปนที่ควรจะต้องรู้พระราชบัญญัติและหมายประกาศในรัชการที่ ๔ และในรัชการปัตยุบันนี้เสียให้ชัดเจนดี จะได้ประพฤติการให้ถูกต้องตามกฎหมายบังคับไว้ และเว้นเสียจากการซึ่งกฎหมายห้ามปรามไว้นั้น อีกประการหนึ่ง ทุกวันนี้ วิชาความรู้กฎหมายไทยก็รุ่งเรืองเจริญขึ้นมากกว่าแต่กาลก่อนมา และยังจะรุ่งเรืองเจริญมากขึ้นไปกว่าเดี๋ยวนี้อีก ด้วยการพิจารณาพิพากษาอรรถคดีของอาณาประชาราษฎรทั้งหลายย่อมเปนไปตามกฎหมายและยุติธรรมโดยรวดเรวดียิ่งกว่าแต่ก่อนมาก กุลบุตรทั้งหลายผู้มีความประสงค์จะศึกษาเล่าเรียนวิชากฎหมายให้ชำนิชำนาญในการพิจารณาพิพากษาตัดสินคะดีความทั้งปวงต่อไปภายน่าแล้ว ควรจะรวบรวมกฎหมายไว้ศึกษาอ่านจำให้รู้แม่นยำดี ก็จะเปนคุณประโยชน์แก่ตนเปนอันมาก
กฎหมายไทย คือ พระราชบัญญัติและหมายประกาศในรัชกาลที่ ๕ เล่ม ๑ นี้ ได้ตีพิมพ์เพียง ๔๐๗ น่า ยังหาจบหมดไม่ เหตุฉนี้ จึงต้องแบ่งออกเปนเล่ม ๒ เล่ม ๓ ต่อไป เมื่อการติพิมพ์เล่ม ๒ เล่ม ๓ แล้วเสร็จเมื่อใด จึงจะแจ้งความให้ท่านทั้งหลายทราบอิกครั้งหลัง
- วันที่ ๑ เดือนมินาคม
- รัตนโกสินทรศก ๑๑๒